LANDB0UW.
WEEKBLAD \rAN HAAKLEMMERMEER. NIEUWS- en ADVERTEXTIEBLAD.
De beetwortelsniker-industrie
en (le lnmlbouw.
die
zonder dat hun de gelegenheid was geboden om-
trent bet verloop der crisis inlicbtingen te vragen.
Wat daaromtreut in de Eerste Karner was mede-
gedeeb! beteekende bitter weinig, vooral omdat de
beer Mickay, de eventueele formeerder van een
Ministerie uit de recbterzijde, in dat licbaam geen
zitting heeft. Daarom riep de beer Cremers de
leden der Tweede Kamer nog ijlings tegen Maan-
dag j.l. bijeen, zooals bij zeide in overleg met,
maar (doch dit voegde bij er niet bij) stellig niet
tot genoegen van de Regeering.
En of wij nu door het in die zitting medege-
deelde reel wijzer zijn geworden? Eigenlijk niet.
Als de beeren Heemskerk en Mackay beuschelijk
zooals zo beiden bij kris en bij kras verzekerden,
de waarbeid, de gebeele waarbeid en niets dan de
waarlieid hebben gesproken, dan is eerstgeuoemde
eigenlijk alleen nog „de Minister bij vergissing".
De heer Mackay n.l. ontving inderdaad de op-
dracbt een Kabinet te formeeren, docb daarbij was
's voorwaarde gesteld, dat de voorstellen tot
oml wets-berziening niet van de baau geschoven
zouden worden.
De heer Mackay maakte hieruit op, dat bij de
voorstellen-Heemskerk, tot welker aanneming de
recbterzijde juist verklaard had niet te willen mede-
werken, zou moelen overnemen, en tbans deelde de
heer Heemskerk mede, dat deze daariu zooveel
veranderingen bad kunnen brengen als bij maar
wilde.
Hoe het gekomen is, dat dit misverstand niet
nit den weg werd geruimd, lieten de beeren Heems
kerk en Mackay in het midden. De Kamer scheen
echter algemeen van oordeel te zijn, dat de beer
Mackay zicb in deze zoo korrekt mogelijk had gedra-
gen, en vvat de beer Heemskerk van de leden Schaep-
man en Gleicbman moest booren, maakte dit afscbeid
nu niet precies wat men noemt hartelijk.
In bet besluit omtrent de verkiezingen is overi-
gens nog eene verandering gekomen. Deze zalien
tbans plaats hebben op 15 Juui e.k., en waar
herstemming noodig is op 29 Juui e.k.
De verschillende partijen hebben dus een kleiue
mr.-and voor zicb om elkaar te plukharen, van elkaars
candidaten zooveel mogelijk leelijks te zeggen, tot
tijd en wijle dat de uitverkorenen gelouterd uit
den strijd te voorscbiju komen, om weder op de
gewone ecndraclitige manier te zamen de belangen
van bet lieve vaderland, zonder veel gepraat, en
met de zoo gcweuscbte voortvarendbeid te behan-
delen
Voor de aanstaande verkiezing van twee
leden voor de Tweede Kamer, in het hoofdkies-
district Gorinchen, worden van liberale zijde aau-
bevolen de heeren C. Van Andel, burgemeester
van Gorinchem, en D. E. H. Boxman, groudeige-
naar te Utrecht.
Do heer A. baron Schimmelpenninck van der
Oye heeft voor de candidatuur, hem aangeboden
door bet bestuur der anti-revolutionaire kiesver-
eeuigiug Nedtrland en Oranje te Arnhem, bedankt.
Als candidaten worden tbans genoemd de beeren
Van Heeckeren van Kell, verbonden aau het Nederl.
gezantschap te Rarijs, en graaf Bentinck van Mid-
dachten.
In zijne op 14 dezer gebouden vergadering
stelde Bim/erplickt te Sneek tot voorloopige candi
daten voor de Tweede Kamer de aftredende leden de
heeren S. Wybenga A. Buma en B. H. Heldt.
Ook de kiesvcreeniging De Grondicet te West-
stellingwerf heeft eenstemmig bovengenoemde heeren
tot voorloopige candidaten gesteld.
De door den Staat bewerkstelligde con verne
(waardoor 1.300.000 gulden werd bezuinigd) scbijnt
anderen uit te lokken, hetzelfde in toepassiug te
brengen.
Bij den Amsterdamschen Gemeenteraad is n. 1.
een voorstel van B. en W. ingekomen om de lee-
niugen van 1855, 1879 en 1884, tot een geza-
menlijk bedrag van f 14.037.000 te converteeren
in een 3)£ pCt. fonds en daartoe eene leening te
sluiten van /17.00.000, waarvan op een nader te
bep den tennijn f 14.000.00fi zou worden uitgegeven
tegen den minimumkoers van OS1/"; pCt.
De heeren Euld, Van Eeghen en Sillem, leden
der fiuancieele commiss'e, liebben als amende-
ment voorgesteldeen nieuwe geldleening aan te
gaan van 18 millioen tegen 3 pCt. en de prijs van
uitgifte te stellen op een minimum van 89 pCt.
Alsmede niet 14 millioen, zooals B. en W. voor
stellen, maar lS1/^ millioeu dadelijk uit te geven.
In de zitting van Woeusdag is bet voorstel van
B. W. aangeuomen.
Verder verueemt men dat bij bet bestuur
der Amstcrdamsche Omuibus-maatscllappij het voor-
nemen bestiat aan bare aandeolbouders een voor
stel te onderwerpen tot het converteeren van de
4y2 pCts. Obligatieschuld van 21/s millioen.
In de zdeu van het Rijksinuseum zal nog
oeu aantil zitbanken worden geplaatst tegeuo/er
de belangrijkste schilderijen.
D>or deu Rijuspoorweg wordeu aan de deel-
nemeis aau den raeiwedstrijd tusschen de univer-
siteiten Leiden Delft en Utrecht, te houden op
Zondag 30 Mei a. s. op het N. Spaarne te Haarlem,
op vertoon van hun legitimatie-bewijs, retourbiljetten
naar Amsterdam afgegeven, tegen betaling der
enkele reisvracht, geklig van een dag voor tot en
met een dag na den wedstrijd.
M iandag werd in het lokaal Odeon te Amster
dam de gewone jaarlijkscbe vergadering van anndeel-
houders in de Hollandsche IJzeren Spoorwegmaat-
schappij gehouden.
Op de vergadering waren vertegenwoordigd 118
aandeelon, recbt gevende tot het uitbrengen van 83
steramen.
Niemand inlichtingen vragende naar aanleiding
van de ter visie gelegen hebbende balans, exploi-
tatierekening en winst- en verlies—rekening werden
deze goedgekeurd eu vastgesteld, en werd het divi
dend op f 65 bepaald, waarop bereids eene uitbe-
taling van f 20 per aaudeel in October van het
voorgaande jaar bad plaats gevonden.
Verder werd in bebandeling genomen een verzoek
van deu Raad van Administratie om macbtiging te
erlangena. tot het sluiten van eene overeenkorhst
met de Nijmeegsche Spoorwegmaatscbappij betref-
fende exploitatie van deu spoorweg van Nijmegen
naar Cleve; b. tot het sluiten van eene overeen-
komst met de lokaal-spoorwegmaatschappij //Hol
lands Noorderkwartier", betreffende de exploitatie van
den in aanleg zijnden locaal spoorweg Hoorn
Medemblik.
c. Om wanneer het mocht gebeuren dat de Ko-
ninklijke Nedorlandsche Locaal-Spoorwegmaats. te
Apeldoorn een exploitatie-contract wenschte te sluiten
met de Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij
eventueel een dergelijk contract te mogen aangaau.
Wat dit laatste punt betreft deed de Voorzitter
nadrukkelijk uitkomeu, dat bet hier slechts gold
eene zaak, die zoo zeer nog in wording is, dat een
genomen besluit in den geest van het voorgestelde
te beschouweu is als een votum van de aandeel-
houders ter voorkoming van eene buitengewone
vergadering van aaudeelhouders.
De besluiten werden bij acclamatie aangenomen.
De heer mr. W. Van der Vliot, die aau de beurt
van aftreding was als lid van den Raad van Admi
nistratie, werd uit een drietal, waarop mede voor-
kwamen de heeren H. H. Beels en mr. M. J. Pijn-
appel als zoodanig herkozen.
Door de directie der Maatschappij tot
Exploitatie van Staatsspoorwegen is bepaald. dat,
tot het bijwonen van het 39e Landhuishoukundig
Congres te Leeuwarden van 14 tot 20 Juni e. k.,
aan de leden, op vertoon van hun congreskaart,
aan alle stations retourbiljetten kunnen worden af
gegeven tegen betaling van den vrachtprijs voor
enkele reis.
Bij den geringen voortgang van de toebereidse-
len der reeds in de volgende maand te Utrecht te hou
den universiteitsfeesten, doet zich nog weer iets op, dat
op de uitvoenug belemmerend werkt. De feestviering
nl. is bepaald op 28 Juui. en de herstemming voor
de verkiezing der Tweede Kamer op 29 Juni. Om
nu aan die herstemming niet in den weg te staan,
is door de vertegeuwoordigers der corporation, van
welke de academische feestviering zal uitgaan ernstig
in overweging genomen, de feestviering te verdagen
hetzij acht dagen vroeger, hetzij acht dageu later. Met
't oog op hetgeen nog te doeu valt, en vooral met
schikkiugen die de reunie-commissies reeds gemaakt
hebben omtrent samenkomsten, diners enz., en welke
dus ook anders geregeld zouden moeteu wordeu,
verdient uitstel van acht dagen wellicht de voor-
keur.
Vervolg van No. 19).
Behalve staluiest en schuimaarde wordt in de
beetwortelproduceerende streken van Duitschland
en Frankrijk ook veel kunstmest gebruikt. En
wel voornamelijk chilisalpeter en superphosphaat.
De grootste kunst bij de beetwortelcultuur
is om te zorgen, dat men op 't eiude van Sep
tember begin October door en door rijpe beet-
wortelen heeft, want dezen zullen, evenals dit
bij pruimen, druiven, peren e. a. bet geval is,
het meeste suiker bevatten als zij bet hoogste
punt van rijpheid bereikt hebben.
Nu kan men bet vroeg rijp worden der beel-
wortelen op verschillende vvijzen bevorderen,
maar vooral door bet juiste gebruik maken
van n.est.
Verschillende proefneiningen dieuaangaande
hebben bewezen, dat het zeer te ontraden is,
om beet wortelen op versch bemest land te teelen
in 't algemeen blijft de beetwortel op zulk land
tot laat in 't najaar doorgroeien, zij worden dan
niet goed rijp en nemen in dien tijd, daar het
dan nog al regent, veel vreemde stoffen uit den
bodem op, waardoor zij voor den fabrikant veel
in waarde verliezen.
Enkele soorten mest waartoe ook het super
phosphaat behoort hebben de eigenschap om het
vroege rijp worden van planten en vruchten te
bevorderen.
Dit superphosphaat wordt ook veel bij de
beetwortelencultuur gebruikt, 't zij alleen 't zij
gemengd met chilisalpeter.
Om een goede opkomst en een vlugge groei
der jonge planten te verzekeren, die daardoor
minder van koud weder en ongedierte zullen
lijden, wordt het land dikwijls met chilisalpeter
bemest.
Maar de chilisalpeter behoort tot die mest-
stoffen, waarop de planten lang blijven door
groeien, en dus laat in 't najaar pas rijp zullen
worden.
Daarom mengt men in de meeste gevallen
de chilisalpeter met een gelijk gewicht super
phosphaat, zoodat dan de schadelijke invloed
van de eerstgenoemde stof wordt tegengegaan.
Van dit mengsel wordt van 800 tot 1200
kg. op een H. A. gebracht.
De resultaten waren steeds uitstekend en zoo-
wel de opbrengst als het gehalte der beetwor-
telen liet niets te wenschen over.
Als voorvrucht voor beetwortelen verdienen
vooral rogge en gerst den voorkeur dan volgen
tarwe en aardappelen.
Af te raden zijn als zoodanig beetwortelen,
wei en klaverland.
Bouwt men eenige jaren achtereen of met
korte tusschenpoozen op hetzelfde land beetwor
telen, dan zal, zelfs na goede bewerking en goede
bemestiug van het land de opbrengst en het
gehalte der beetwortelen steeds achteruitgaan,
en ten laatste zullen de beetwortelen reeds spoe-
dig na hun opkomst wegkwijnen.
Na lang zoeken naar de oorzaken van dit
verschijnsel vondt men, dat er zich oneindig
veel microscopisch kleine beestjes in den grond
bevonden, die zich uitsluitend met de beetwortel
voeden. Verbouwt men eenige jaren achtereen
geen bieten, dan verdwijneu deze beesten van
zelf weder. Voordat men evenwel tot deze ont-
dekking kwam, waren in Duitschland en Frankrijk
duizende H. A. met deze diertjes besraet en on-
geschikt voor beetwortelcultuur
Ook in gescheurd weiland en klaverland vindt
men veel ongedierte die de jonge beetwortel-
planten vernielen, o. a. de koperworm en emelt.
Op de gro >te duitsche boerderijen vindt men
veelal de volgende vruchtwisseling.
1. intergewas (*waar gemest.)
2. Beetwortelen (met kunstmest.)
3. Zomerschoof.
4. Klaver of braakvruchten.
De kunstineststolfen worden gewooidijk ko t
voor 't zaaien op 't land gebracht. Bij de eerste
regen die valt lossen zij dan grootendeels op,
eu doen dan dadelijk hun invloed voelen.
Wordt vervolgd).
In het afgeloopen jaar werden in de tuin-
bouw—inrichting der finna E. H. Krelage Z ton,
aan den Kieinen Houtweg te Haarlem weder
voor het eerst zoogenaamde Tulpeu-pronkbakken
gevonden en ter bezichtiging gesteld. Het kan
aan velen bekend zijn dat, toen de liefhebberij
voor fijne late tulpen hier te lande in het laatst
der vorige en in de eerste helft dezer eeuw
bloeide, men in elke goed ingerichte bloemisterij
te Haarlem dergelijke pronkbakkeu vond, die,
wanneer de tulpen erin in bloei stonden, ter
algemeene bezichtiging gesteld worden. In die
bakken werden geplant verscheidenheden van
dezelfde groepen, die bij voorkeur een eeuw
vroeger het voorwerp hadden uitgemaakt van
den befaamden windhandel. Echter was men,
wat de verscheidenheden zelve betreft, door het
winnen van nieuwigheden steeds vooruitgegaan.
In later tijden nam de liefhebberij voor deze
soort bolgewassen meer en meer af, zoodat bijna
alle vroeger zoo beroeinde verzamelingen ver-
dwenen. De firma E. H. Krelage Zoon, die
althans wat het onderdeel van hare culturen,
de bolgewassen betreft, al hare verzamelingen
steeds zoo volledig mogelijk tracht te houden,
heeft hare oude collectie der beste toen bekende
Tulpen behouden en ze nu weder op de vroeger
gebruikelijke wijze tentoongesteld. Die collectie
is vermeerderd met een aantal der beste Engel-
sche soorten waar vroeger de liefhebberij gelijken
tred hield met die in Nederland en zich in de
zelfde richting openbaarde; hier lette men vooral
op de meest mogelijke fijnheid der bloemen,
dat wil zeggen men gaf de voorkeur aan een
uitgebreiden witten of gelen grond (want ook
de zoogenaamde Bizarden of geelgrondige tulpen
werden met voorliefde gekweekt) met scherp
geteekende kleurschakeeringen. Met deze Tulpen
zijn twee pronkbakken, bevattende 1400 ver
schillende Tulpen geplant. Daarover is een
zeer ruime sierlijke tent gespannen, wier zijda
zoowel als het achtervlak fraai met groene en
bloeiende planten zijn versierd, welke op zich
zelve eene tentoonstelling vormen.
Tot zoover is de tentoonstelling op gelijke
wijze ingericht als het vorige jaar en zijn er
alleen de wenschelijke verbeteringeu in aange-
bracht.
Sedert verleden jaar is echter de fL ma E. H,
Krelage Zoon in het bezit gekomen van de
laatst bestaande verzameling late fijne Tulpen
Fransch Ylaandereu. Deze werd in haar geheel,
met alles wat daarbij behoort, aangekocht van
den heer Jules Lenglart te Rijssel. Zij bevatte
al het beste wat er ooit op dit gebied in die
streek werd gekweekt.
In de Tuinbouw-inrichting Krelage vindt men
nu door afgesloten gaugen met de groote tul-
pentent verbonden, een tweede tent, waar eei
keur der Rijsselsche verzameling is tei.toon-
gesteld. Deze tent is mede uit Rijssel overge-
bracht en de tulpen zijn daarin geheel zoo ge-
rangschikt en behandeld als men dat te Rijssel
sedert jaren gevvoon was.
Daar men hier een ander stelsel van planten
had dan in Holland, en zich ook alleen met
de zoogenaamde Violette en Rose tulpen met
witten grond bezighield en de Bizarden met
gelen grond verwierp, bieden deze tulpenbakkeu,
waarin de Tulpen buitengewoon forsch ontwik-
keld zijn, een geheel van de anderen verschii
leuden aaublik, 't geen nog te meer uitkomt
omdat men in Vlaandereu aan de zoogenaamde
tulpen der schilders met levendige kleurscha-
keering de voorkeur gaf boven de allerfijnsten
waar de kleuren tot een minimum zijn verdweneu,
Liefhebbers hebben dus hier de zeldzame gele
genheid de twee stelsels dezer Tulpenliefhebberij
te leeren kenuen eu te vergelijken. In deze beide
tulpenbakkeu, die geheel op gelijke wijze zijn
gearrangeerd vindt men 1680 tulpen in 8401
verschillende soorten.
De tentoonstelling dezer Tulpen werd 16 Met
11. geopend en is zoolang de bloei aanhoudt,
denkelijk tot het einde der maand Mei ter vrije
bezichtiging gesteld, dagelijks voor bewoners
van Haarlem en omstrekea tusschen 2 en 1
uur des namiddags, voor vreemdelingen ook des
voormiddags tusschen 10 en 12 uur. De be-
eenige tentoonstelling,
Of
zichtiging dezer
zoo uitgebreide schaal ttergens vroeger gehouden
werd, is zeker iederen bloemeu-liefhebber aaa
te bevelen.
Van 19 tot 21 Juli a.s. zal te Zwolle tege-
lijk met de 42ste algemeene vergadering del
Geldersch- Overijselsche Maatsch. van Landbouw
te Zwolle een groote landbouw-tentoonstelling
gehouden worden, welke door de afdeeiingff IJs
seloevers" op het touw is gezet. Den 21steu
Juli zal tevens een uationale harddraverij ge
houden worden.
Niet minder dan 57 prijzen zijn uitgeloofd.
Aangifte van inzendingen moet voor 1 Juli
geschieden; paarden u vee kan men echter tot
11 Juli aangeven bij den secretaris der regelings-
commissie mr. P. A. G. Van Diggelen te Zwolle.
Een vernufiig toestel, om wijnbergen tegee
plotseling opkomende voorjlarsnachtvorsten te-
