°s »i'd°■h<",?ie'zo011"'
Mta ■S*0'™ °P hS"erd**d bMraW"1<
5r,pel„s:.4,1 er nu -d-
LANDBOUW.
At ..ST? Yt' d", '""I'd »pie»ert
i'™"J"dreCh' 'S ™rtel
KERKELIJKE BERICHTEN.
Het onheil te Oostzaan
Een heuglijk bericht voor de onderwijzers in Nederland.
1885
40.85
10.—
85.22
20.—
205.82
277.35
250.—
mfhll 1 k C" W6J 8 12 CtSP£T KGaan den bo°m;
21.—
0.80
20.31
22.40
291.48
168.29
258.13
639.25
978.50
3137.36 2875.74 2400.16
- A-
vV EEK BLA u VAN HAARLEMMERMEER. - NIEDWS- bn ADVERTENTIEBLAD
Tot welke ernstige gevolgen zelfs kleine wetsovertredingen kunnea
leiden is jl. Zaterdag weder, zooals wij reeds met een enkel woord °-e.
meld kebben, op hoogst treurige wijze te Oostzaan gebleken
Daar woonde een visscker, Gerrit Hottentot gennaind, een kloek
gebouwde, forsch gespierde man, dien men het niet zou kebben
aange-ien, dat hij reeds ee'n-en-zeventig jaren telde. Hoewel liii 't
voor den broode met meer behoefde te doen, was visscken no*
steeds een van zijn meest geliefde bezigkeden en liefst visschen me°t
verboden tin?. Nog maar kort geleden door den kantonreehter te
Zaandam voor dergelijke overtreding veroordaeld, had hij eehter
dezer dagen we.ler fuiken met te kleine mazen te water gezet. Dat
was aan de politie met ontgaan.
Nadat zij reeds Vrijdag 24 Juni eene vergeefsche poging gedaan
had, om Hottentot by t lichteu der fuiken te betrappeu, gelukte het
veldw^\r lWaA m ^^adier-titulair J. L. Smits en den gemeente-
I 11 I I Helnhlus Hottentot in den morgen van Zaterdag,
Na tevergeefs eene poging te hebben aangewend, om zich aan
eene bekeunng te onttrekken, deed Hottentot, die, terwijl de veld-
wachters bezig wareu de mazen der fuiken te meten, met zijne zwaar
Win vls?hb°ot 't zeer rank bootje der politie was gaan
o»en' onverhoeds eene poging om bet lichte vanrtuig der politie
te doen xantelen; t gelukte hem bijna, 't bootje schepte water
De beambten sprongen echter over in de boot van Hottentot.
5 ,m-ltSn Vlel blJ overspringen en werd onmid-
dellijk door Hottentot bij de keel gegrepen en voordat hij zich kon
opnchten, door Hottentot op den bodem der schuit geduwd;te ge"
vrhe 1 fTP Hottentot °ver Smits been reikende, met zijne now
vrye hand den gemeenteveldwachter Heinhuis, die nog slechts me"
een been in de schuit stond en wierp hem achterover op een bank
Heinhuis verweerde zich zooveel hij kon, maar in de houdlng waarin
de ljzeren vuist van Hottentot hem hield, kon hij zich niet los
werken. Terwijl het hulpgeroep der beamblen op de eenzame plek
waar zy zich bevonden, memand deed opdagen, greep Heinhuis ten
laatste naar zyn revolver, waaruit hij volgens zijn verklarino- zonder
zyn wapen te kuiiiien zien, veel minder te kunnen richten" achter-
wrfgerdT 68 SC l03t6' t8rWijl b'j t0t derde b0^ waPen
Aanvankeljjs scheneu die schoten geen doel getroffen te hebben
en bleven de dne mannen in het bootje worstelen. A1 spoedio-
echter ontzonken de krachten aan Hottentot, waardoor de beambten
gewonTtt opnchten. 't Bleek hun toen dat Hottentot
Dadelijk wendden zij den steven naar land, droegen den verwoude
uit de schuit en terwijl de een hem zooveel mogelijk hulp verschafte
ging de ander den geneesheer halen. P verscnat,e>
Eer deze echter ter plaatse was, had Hottentot den laatsten adem
uitgeblazen Zonder verwyl gnf de burgemeester G. A. Swart kennis
van het gebeurde aan de justitie.
Reeds te twaalf uur was dientengevolge de offlcier van iuslitie
door den ht .Retbaau Macare ter plaatse, spoedig gevokd
door den rechter-commissans mr. L. E. A. baron Sloet
Hij de lijkschouwing, die door de heeeren J. H. de Brouwer en
bleeic' W* f81f geneeskundigen uit Haarlem, verrickt werd,
eek, dat Hottentot door den revolverkogel was getroffen in de
rechterborst tusschen de tweede en derde rib, het kogeltje was tot
ln de borsthoUe doorgedrongen, had een der longen doorboord
en eene mwendige verbloeding doen ontstaan, die den' dood ten ge-
volge moest hebben. 8
VUrL ri°hting wo"dkanaal bevestigde de waarheid der ver-
klanogen van de beide veldwachters.
De mare van het overlijden van den in zijn dorp populairen Hot
tentot deed in Oostzaan niet alleen groote verslagenheid maar ook
ernstige verbittenng ontstaan, eone verbittering, die zich uitte in
reigingen tegen den als moordenaar nageroepen veldwachter.
s Avonds werd het rumoeriger en hoewel burgemeester, predikant
en geneesheer do gemoederen tot kalmte trachtten te brengen, konden
lifi^Pn^Ty118 ner bevolkinS was 200 dreigend, dat, hoewel depo-
en uit Zaandam en uit Amsterdam versterking ontvangen had
pfkt i ig6rai t fe" bedroigdei1 gemeenteveldwachter tijde-
lijk het dorp te doen verlaten. J
i jH'vr boo^d^°?aeaissie van het ondersteuningsfonds, opgericht door
het Ned. Ond. Gen., ontving in haar vergadering van 29 Juni 11
het volgende sehnjven1 i-
hoofdfommitf dat zich sedert 27 Januari 1884 tot taak
stelde om door middel van een verzameling van voorwerpen van
ve^t! v6a Tan ,let Va,.Ste fond9 Van uwe 200 nuttige instelling te
versterken, heeft thans het genoegen U, als het resultaat van ziine
som°vanTko m^ tUSSchanko"st/ vaa penningmeester de zuivere
som van 30,015 voor dat Faste Fonds aan te bieden.
iwn' v<3rtrouwen, dat deze versterking moge strekken tot ver-
eterii^g van het lot van vele minbedeelde onderwijzers of hun
betrekkiogen, hebben wij de eer te zijn.
Namens het hoofd-commite voornoemd enz. Was geteekend: J
Bevens T 1 R' "T D®#"3nhnrdt' J' Jelgerhuis Swildens, J. C.
Heyens, J. Straub en A. L. Boest,
nrimant w °mi lieu(Jliik bericbt voor de onderwijzers te
noemen. Hulde en dank zij daarom den gevers gebracht.
i ?'T !l"'- *Versl»g over den l.ndbon. in We-
ilerlana, 188o, opgemaakt op last van den Minister van wa-
terstaat, handel en nijverheid, door den heer L. Broekema, di-
rectenr der rijks-landbouwschool te Wageningen
In het voorbericl.t zegt de schrijver, dat dit verslag, het eer-
ste waarvan de bewerking hem werd toevertrouwd, later ver-
schijnt dan hij zich had voorgesteld. Verschillende omstandig-
heden, van zijnen wil onafhankelijk, werkten daartoe mede. Eene
voorname oorzaak van vertraging is gelegen in de weinige zorg
wLtaal ?n.ee" gr°0t aantal ^meenteverslagen
pn besteed Hij had met vermoed, dat er zooveel controle
en zoo veelvuldige en herhaalde aanvragen om nadere inlichtin-
tingen vereischt werden voor het verkrijgen van vertrouwbare
opgaven. vV are hij met gesteund door welwillende hulp van h h
Ummissanssen des Konings, hoewel meer moeite en tiid h'pd
hij nog moeten besteden
Zonder in eene nadere uiteenzetting van de grondslagen van
dezen statistischen arbeid te willen treden, wenscht hij slechts
op eemge merkwaardige uitkomsten te wijzen, die in dit verslag
in net hcht gesteld worden.
De koop- en huurprijzen der landerijen nemen meer af bii
bouw- dan by grasland, terwijl de daling daar het geringst is,
waar de kleine boerderijen overwe^en.
De hypotheekschulden zijn steeds rijzende: alleen de rechten
met opcenten bedroegen van 1880—84 gemiddeld /VI 143 000
Lit eene opgave in het verslag volgt, hoe groot de schuldenlast
is, waarmede het grondbezit in de opvolgende jaren is hezwaard
en hoe sterk het aantal perceelen, waarop hypotheek irenomen'
wordt, gaandeweg vermeerdertj.
Op de zandgronden neemt het klein grondbezit toe; in de
korenbouwende kleistreken daarentegen zijn de eigenaars-lando-e-
bruikers van 20-30 HA. met 3 per 1000 verofeerderd, terwfil
de kleine re en de grootere bezitters verminderd zijn.
°,°r'S i b®va' b®1 verslag eene berekening van uitgaven en in-
komsten betreffende de tarweteelt op de Geldersche rivierklei en
eene andere, loopende over eene geheele boerderij in de dro-
ningsche eenkolonien, leerzame berekeningen die now veel te
weinig worden uitgevoerd.
Verder blijkt er van voortgaande vermeerdering van weiland
en vermindering van bouwland.
De veestapel breide zich ook nu weder uit; uitr eene der ta-
bellen is op te maken dat in overeenstemminw met de ver
mindering van bouwland het aantal werkpaarden afneemt
maar tevens kan uit de vermeerdering van fokdieren en ionee
paarden een toenemende bloei van de paardenfokkerij worden
afgeleid; terwijl eene aarzienhjke vermeerdering der schapen te
vermelden valt. 1
Voor de helangen van den arbeider moet het van beteekenis
geacht worden, dat het aantal geiten vermeerdert
V erschillende aanteekeningen en eene tabel bewijzeti den toe
nemenden uitvoer van varkens en leeren Engeland en BeEie als
onze voornaamste afnemers kennen.
Ook wordt de aandacht gevestigd op de aanzienlijke productie
van eieren. 1
Over de uitkomsten der drainage zijn eenige belangrijke sta-
tistische gegevens. De cyfers voeren tot nadenken over de vraaw
Uaaraan is het gennge resultaat in vele streken toe te schrijven
De opgaven onder het opschrift: //Nadeelen veroorzaakt door
schadelyk gedierte, plantenziekten, hoogwater, wind en re^en"
zyn voor een groot deel nog onvolledig en vaag, en missen daar-
door voluoende statistische waarde. Het ware te wenschen, dat
de landbouwers de beteekenis van juiste statistische opgaven met
het oog op eyentueel te nemen maatregelen, beter inzagen. Juiste
gegevens zouden h. v. een grondslag kunnen worden voor onder-
inge yerzekenngen tegen schade van verschillenden aard Reeds
nu blijkt de noodzakelijkheid, om de wettelijke beschermim, van
sommige diersoorten, met name van musschen, roeken en kraaien
op te netien.
Lit een andere tabel volgt ook, dat in menige gemeente de
jacht nog gesteld wordt boven de belaugen van den landbouw
L11 een betreurenswaardig verschijnsel is het, dat ook zelfs in
net drooge jaar 1885 nog in vele gemeenten schade geleden
werd door lioog water, tengevolge van onvoldoende bemalinw
Aa deze opmerkingen wijdt de heer Broekema een woord van
iot aan den heer A. Venoma, aan wiens bekwaamheid en toe-
wyding hij by de bewerking zooveel te danken heeft.
n.?euwe iL rTd "I8'" nDe/anleg de' ^riendbosschen op de
meuwe jn Geldermalsen-Dordrecht werd in het voorjaar van
hebben n°°h I 1 Va",het Stek is g0ed" De beplantingen
het voriwp alfmtee" veel meer vruchten opgeleverd dan in
anLlIn J u pnjZe" van alle P^ucten, behalve
aPS"L' 'epen ,Z0°1 verbazend terug, dat daardoor alle vooruit-
gang in hoeveelheid wordt geneutraliseerd.
hliivpnUltgaV6n V00r de bep'antigen met bessen en frambozen
hi Esplo'tat.e-mnaOchayp.j Coekomende deel,
Niet alleen de vruchten, ook de teenen zijn in prijs gedaald.
De totale opbrengst was m 1884/2400.16, in 1885 2876.74
ans is die 31-37.36, hetgeen in vergelijking met 1885 eene
vermeerdering van 261.61, of bijna 10 pCt. aanwiist waartoe
de navolgende vruchten enz. hebben bijgedragen,
Appelen
Peren
Pruimen
Zwarte bessen
Kruisbessen
Roode bessen
Erambozen
Morellen
Bijproducten
Griendhout
Totaal.
1886.
189.31
5.50
62.20
49.18
267.524
449.804
201.91
79.20
292.73
1540.—
u
u
301.50
1685.—
1
Uit de Betuwe schrijft men:
De kersenverkoopingen zijn reeds voor het grootste deel <re-
houden en men verwacht dat binnen enkele dagen de eerste
meikersen zullen worden verzonden. Over bet geheel zijn hoooe
verschillende boomgaarden, waaruit men minder kersen zal oogsten
dan .n 1886 brachten toch meer op. De verzending van bessen
naar Engeland is reeds begonnen. Mrat ander fruit betreft, zoo
als appelen en peren, op verschillende plaatsen klaagt men dat
de jonge vruchten in groote hoeveelheid zijn afgevallen.
By de gras- en klaververkoopingen, die in vol2en gang zijn
worden hooge pryzen besteed. 8
De beetwortelen staan tot heden niet gunstig; op verschillende
akkers was men meermalen genoodzaakt weer in te zaaien
iarwe en andere gewassen staan gunstig te veld. De tabaks-
P en hebben r.gen noodig. De veeprijzen blijven laag.
De booioogst te Tessel kan als mislukt beschouwd worden.
er. en daar is men met maaien begonnen. De weiden voor
bet hoornvee zien er treurig uit en komt er niet spoedig regen
dan zullen verscheidene verbouders genoodzaakt zijn hun vee
ki ru Te! m °[.ander voeder te geven. In Mei en Juni
.eel het te lesssl schier voortdurend droog weer. De veehouders
zyn begonnen met het scheren der schapen.
In de te Tiel gehouden vergadering van commissarissen der
maatschappy „Een uationaal belaug", is het 7e jaarverslag uitge-
bracht. Daaraan is het volgende ontleend.
In het jaar 1886 ging de maatschappij geregeld voort met
hare werkzaamhe ien. De bestaande beplantingen met vruch-
boomen werden voortdurend onderhouden, en, voor zooverre
n
onUeikl°pP|fnarde aFP,el"uuen Perenboomen 8aa" steeds vooruit in
oiituikkehng en, al hebben deze tot nog tee weinig bijgedragen
in de opbrengst men voedt de hoop, dat dit ieder jaar geregeld
zal toen em en. De uitgaven voor onderhoud en bemesting^be-
liepen 1167,68. Bij eene hoogere opbrengst toonen de kosten
nog eenige vermindering aan. Na uitkeering van bet aan de
Maatschappy totexploitable van Staatspoorwegen toekomend aan-
deel van 1045.79en na aftrek der exploitatie-kosten ad/'1638 64
blijft ter veraeeling over 1003.82 .Commissarissen stellen
aaarom aan de algemeene vergadering van aandeelhouders (welke
is tie egd in bet gebouw voor Kunsten en Wetenschappsn te
Utrecht, Zaterdag 9 Juli e. k. des nam.ddags te 2 uren) voor,
l,oU per aandeel uit te keeren. [VI))
u i de,b®^de laatste maanden heeft, aldus lezen we in het weer-
lencht der Leidache Ctr., een paar dagen dezuidenwind met on weder
en regen verkwikking aan het aardrijk gebracht. Anders was steeds
de bovenwind heerschende met, groote droogte. Zelfs nu de langste
dag voorby is, werd de weergesteldheid niet zomerachtig. De zwarte
wolken, aie steeds uit het noorden opkomen, doen smeltende
ysbergen vermoeden en de weersgesteldheid bleef voEen- den
thermometer gemiddeld 20 graden te laag. Mei was guur en
somber; Juni had verschroeienden zonnescbijn met eeif ijzigen
wind. Geen wonder dat bet veldgewas snakt naar resell. De
weilanden zyn dor, het gras komt niet aan voor het vee en de
Uooibouw gelukt niet. Er staat weinig gras voor de zeis, dat
ten gevolge van de koude spichtig is opgeschoten, en bet hooi
roogt wel maar t sterft met; daaraan ontbreekt zomerwarmte-
bet wordt half groen binnengebaald. Intusschen jaagt de'wind
langs wandeldreven en straatwegen geduchte stofwolken op die
plan en en kreupelhout met een grijze laag bedekken, wa'arbij
de stralende lioog staande zon, ledere wolk, die regen deed ver-
wachten, wegvaagt. Zoo krijgen de groenten ook hun beurt,
aie stug zyn en met aankomen; de bloemkool o. a., die voclit
verlangt, wordt gesneden, maar met scbeepsladingen bijna zonder
bloem verzondenarmzalige bloemkool derhalve, waarbij de kool
de sop met waard is! Uit alle oorden des lands kwamen be-
ricliten over den voorbeeldeloozen bloei der vruchtbomen- zeer
waar met overdreven en met de blijde hoop op eenen ruimen
oogst. Maar de vruchtzetting is bedrogen uitgekomer.. Pruimen
en kersen zijn klein, kleurloos en droog; aardbezien zijn niet
veel beter, missen geur en zullen spoedig gedaan hebben; aard-
appelen ontwikkelen niet, de knollen zijn als stuiters en het be-
scliot is klein. Met de peren en appelen gaat het niet veel
beter. He zoogenaainde zwarte vlieg, die de noordewind over-
1ngi' uFj ZICh ,ln de vrucht. of de rupsen verwoesten deze
met de bladeren door hare vruchtbare nesten. Wat er te wachten
staat als de wind keert, is duidelijk: op zonneschijn volgt regen.
Menigeen kon dan wel eens zeggenwat valt er een water, of
welk een nat najaar!
Ned. Ger. Kerk.
Beroepen: le Rotterdam, G. van Goor, te Bunschoten, en A
H. de Klerck, te Rirlderkerk; te Pesse, H. H. Thoden van Yelzen
te Gorsel; te Berg-Ambacht W. Kijftenbelt, te Hoevelaken'
(by Amersfoort.)
Bedankt: Yoor Koudum (Eriesland), Ph. Peter, te Serooskerke.
Ned. Herv. Gem.
Beroepen: Te IJselmuiden (cl. Kampen) J. Renier. te Elspeet.
Bedankt: Yoor Scheveningen, C. B. Oortbuis te Katwijk;
voor Zoetermeer en Zegwaard, door J. Kuylman te Delft.
