<Sy3>
KERKELIJKE BERICHTEN.
GEMENGDE BERICHTEN.
RECHTSZAKEN.
WEEKBLAD VAN HAARLEMMERMEER NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
Als middel, om daartoe te geraken, meent ze dat het op den
weg ligt der Hollandsche Maatschappij van Landbouw, dat het
hoofdbestuur bij de Iiooge Rereering aandringe, dat zij de be-
sturen der gemeenten, waar botermarkten worden gehouden, wijstop
de wenschelijkheid, dat politie-verordeningen worden gemaakt,
waarbij voor natuur- en voor kunstboter eene afzonderlijke plaats
op de markten wordt aangewezen.
Het praeadvies van het hoofdbestuur deelde den door bloten
"■euiten wensch, doch verschilde met deze aid. oi men zk h tot
de Regeering zou wenden dan wel direct tot de gemeentebesturen.
Met dit laatste vereenigde de vergadering zich.
Thans kwam aan de ordeffiet door de Vijf- Heerenlanden
ter tafel gebrachte vraagstuk:
Vanwege de Hollandsche Maatschappij van Landbouw zullen
tegen geringen prijs (1 a 2 ceuts per stuk), zoo mogelijk koste-
loos, worden verkrijgbaar gesteld platen, bevattende duidelijke
afbeeldingen van nuttige en scbadelijke planten der weiden in
Nederland, met aanduiding der namen van de planten, zooals
de landbouwers, die kennen, van de middelen, waardoor men de
schadelijke het best kan verdrijven en van den invloed, die laatst-
gemelde planten op het vee oefenen.
Bij acclamatie werd dit voorstel aangenomen.
Het hoofdbestuur stelde voor, eenige cursussen te doen houden
over het hoefbeslag, welk voorstel eveneens bij acclatnatis werd
aangenomen.
Bepaald werd, dat het volgende jaar te 'sGravenhage de
een-en-vijftigste algemeene vergadering dezer maatschappij en
hare tentoonstelling zullen worden gehouden.
Bij het einde van de vergadering wees de 'neer De Goede van
Purmerend op de constateering van imltvuur bij een boer te
Beemster, welk beest ten koste van den kooper werd afgemaakt.
Dit vond spreker onbillijk. Hij wenschte onteigening door het
rijk, evenals dit bij kwaden droes bij paarden gebeurt, Hier-
tegen verklaarde de voorzitter zich.
Ten slotte sprak de voorzitter een woord van hulde tot het
aftredend lid van het hoofdbestuur, den beer J. Breebaart Kz.,
dat door den heer Breebaart werd beant woord en luide door de
vergadering toegejucht.
De vergadering ging hierna uiteen.
Ned. llerv. Kerk.
Beroepen: te Hijker-Smilde en Kloosterveen G. van Walsurn
te Alfen a/d. Rijn. Te Schipluiden (cl. 'sGravenhage) ds. D. A.
van Haselen te Zoeterwoude (cl. Leiden)te bchoonhoven A.
J. van Wijngaarden, te Ter Aa. te Zwijndrecht Ch. Ynzonides,
te Waspfk; te Overlangbroek H. A. Leenmans, te Sloten
(Noord-Holl.)te Berg-Ambacht. Ch. Yr.zonides, te Waspikte
Bunnik N. C. J. de Minjer, te Hoog-Bloklandte Wageningen
en Smilde E. Otten, te Joure; te Buurde J. Vinke, te Enter;
te Vlaardingen, A. E. S. Talma, te Nichtevecht. Te Uitgeest,
W. Beekhuis, te Bergura.
Toezegging van beroep naar Loenen op de Yeluweaan J. Ph.
Hattink Jr., cand. tot den H. Dienst, Harderwijk.
Aangenomen: naar Denekamp door N. Jolles, te Noordwijker-
hout; naar 's Gravemoer door M. Wassenaar, te Oostwierum;
naar Beuningen door C. A. Klinkenberg, te Goor.
Bedanktvoor Neerlangbroekds. E. B. Gunning teZetten;
voor Doenderloo: ds. J. Gann Dun te Angerloo. VoorOostburg
(cl. IJzendijke) ds. D. A. van ITaselen te Zoeterwoude; voor
Nieuwvliet door H. J. Westrik, te Oud-meer; voor Opende
(Gr.) door W. H. Snetlage, te Surhuizutn; voor Weesp (cl. Am
sterdam) door C. Battink, te Apeldoom en het Loovoor Hedel,
door D. M. Boorstra, te Oud-Alblas. Voor Sommelsdijk,
door A. J. van Wijngaarden, te Ter Aa.
Ned. Ger. Kerk.
Beroepen: te Nijkerk op de Veluwe J. Vonk, te Oldebroek;
te Delft, J. J. A. Ploos van AmstelteReitsum; teZwolle,
D. M. Boonstra, te Oud-Alblas.
Christ. Ger. Kerk.
Beroepen: te De Krim J. Speelstra, candidaat te Kampen.
Doopsgezinde Gecneente
Aangenomennaar Aalsmeer door Van Cleeff, te Tjalleberd.
in het Kanaal was vastgeraakt en er eene stoomboot moest
bekostigd worden om de schuit verder te krijgen. Zijn broeder,
heette het verder, was naar Groningen en in diens afwezigheid
moest hij voor alles zorgen. Er was wel geld aan boord, maar
dit lag onder in het schip; hij kon er dns niet bij. Het
geleende geld zou de broeder over een paar dagen teruggeven.
Daar de heer S. niet thuis was en beklaagde groote haast had,
sprak hij met den boekhouder, maar deze kon hem niet helpen
en verwees hem naar een der bedienden, die er ten slotte, op
de praatjes van beklaagde vertrouwende, en omdat de boek
houder, die niet gaarne een klant wilae verliezen, er geen
kwaad in zag en zeide, dat de heer Slotboom het zeker wel
honoreeren zou, toe overging, hem eene som van 11.50 te
leenen, waarvoor Hart eene quitantie teekende op zijn eigen
naatn. Van de teruggave kwam echter niets, van al de verhalen
bleek geen enkel woord waar te zijn. Bekl. was trouwens niet
eens bij zijn broeder in dienst, maar sedert lang zwervende.
Het 0. M. waargenomen door mr. E. M. von Baumhauer,
subst,-ofl. van justitie, schetste den bekl. als een uiterst gevaarlijk
sujet, iemand, die zijne moeder vee! verdriet had veroorzaakt
en die nu voor langen tijd onschadelijk moest worden gemaakt.
Na deze zaak zal hij zich nog voor een dergelijk feit te Alkmaar
te verantwoorden hebben. Door tal van aanwijzingen, welke
behoorlijk bewezen zijn, en door bekls. gedeeltelijke bekentenis,
achtte spr. de schuld voldoende gebleken; hij vroeg derhalve
zijne veroordeeling tot eene gevangenisstraf voor deu tijd van
2 jaren.
De aan bekl. toegevoegde verdediger, jhr. mr. P. VV. van
Styrum, adv. en procureur, wenschte er allereerst op te wijzen,
dat deze bekl. is geworden het slachtoffer van een gewichtigen
dienst, door hem aan de justitie bewezen. Te Leiden vertoevende
(alwaar zijne moeder woont) had hij bij een opleopje een agent
van politie uit diens zeer benarde positie, daar het volk op
het punt was van hem in het water te dringen, weten te ver-
lossen. De dankbare agent prees zijn redder bij den cornmis-
saris, waarop deze zich herinnerde den naam van den redder
in het i/Politieblad" onder de gesignaleerden te hebben gelezen,
en dit gaf aanleiding dat Thomas Hart, niets daarvan wetende,
door de Leidsehe politie een paar dagen later werd aangehouden.
Wat overigens de ten laste gelegde feiten aangaat, er was beide
keeren geld ter leen gevraagd en gegeven, volstrekt niet toe-
geeigend, met het doel er zich mede te bevoordeelen. Er kan
hier dus slechts sprake zijn van eene civiele actie tot teruggave
van geleend geld. Er is hier geen samenweefsel van verdichtsels,
hoogstens eenige leugens, met waarheid dooreengemengd. Be
klaagde had plan om net terug te geven en vroeg meer dan
eens om uitstel. Hij had van zijn broeder geld te vorderen
en meende te goeder trouw, dat deze hem in staat zou stellen,
de leenschuld te voldoen, hetgeen deze echter niet deed.
Spr. vroeg dus op al die gronden ontslag van rechtsvervolging
en subsidiair eene zeer lichte straf.
De rechtbank deed uitspraak en veroordeelde Hart tot 12
maanden gevangenisstraf onder aftrek der ondergane preventieve
hechtenis.
Door de rechtbank te Haarlem zijn behandeld de zaken van
Thomas Hart, zich noemende ex-artist, aan wien twee oplich-
terijen wareu ten laste gelegd. De eerste zou hij 16 April jl.
te Krommenie gepleegd bebben bij den smid Aafjes, door wien
hij zich eenig geld heeft laten afgeven; bewerende door zijn
broeder W. Hart, die met eene tent sedert jaren de kermissen
in Nederland bezoekt, te zijn gezonden om 25 te leenen,
waarmede hij (bekl.) staangelden moest gaan betalen. Het een
zoowel als het ander bleek gelogen en A. kreeg zijn geld niet
terug. De tweede werd eene maand later gepleegd te Beverwijk.
Op 23 Mei nl. kwam bekl. bij den heer Slotboom aldaar, die
sedert jaren voor W. Hart het drukwerk levert, uit naam van
dezen, zooals het heette, verhaal zoeken over een paar fouten,
welke in een aanplakbiljet voorkwamen, maar ook om eene som
van 25 te leenen, die hij, bekl., noodig had, omdat het schip,
waarin de tent naar Krommenie werd gevoerd, bij de Hembrug
Wanordelijkheden te Rotterdam.
In de N. R. C. lezen we het volgende omtrent de wanorde
lijkheden, waartoe de komst van den heer Domela Nieuwenhuis
te Rotterdam aaideiding heeft gegeven:
In het zoogenaamde Volkskoffiehuis aan de Gedempte Binnen-
rotte, waar sewoonlijk de sociaal-democraten vergaderde, had men
alles ingericht om den partijleider op feestelijke wijze te ont-
vangen. Het lokaal was versierd en de roode vlag uitgehangen.
Omstreeks 8% uur kwam Domela Niewenhuis, vergezeld van
eenige partijmakkers, in twee rijtuigen voor het Volkskoffiehuis
aan. Op het oogenblik had zich daar reeds een zeer talnjke
volksmenigte op de straat verzameld, met de kennelijke bedoe-
ling om den man eene minder aangename ontvangst te bereiden,
dan hem daar binnen wachtte. De politie, met een talrijke
macht aanwezig, had groote moeite om hem te beschermen. Zij
moest een sterk cordon rondom zijn rijtuig vorrnen, ten einde het
hem mogelijk te maken uit het rijtuig en in het gebouw te komen.
Nauwelijks waren hij en zijn escorte het gebouw binnegegaan,
toen de volksmenigte daarbuiten het huis met steenen begon te
bombardeeren. Jaloezieen en ruiten werden verbrijzeld. De
roode vlag werd afgerukt en later voor het politiebureau op de
Kaasmarkt onder een hoeratje verbrand.
Met geweld wilde het volk het gebouw der socialisten binnen-
dringen en onophoudelijk moest de politie charges maken, ten
einde dit te verhinderen en a'zoo ernstiger ongelukken te voor-
komen. De socialisten daarbinnen trachten inmiddels de deur te
barricadeeren, doch achtten het weldra meer geraden hunne
vergaderzaal te ontruimen. Onder bescherming van de politie
gelukte het hun, het gebouw aan de achterzijde te ontkomen.
Zij waren een honderdtal mannen en vrouwen sterk en voor
het meerendeel van knuppels voorzien, die hun echter door de
politie afgenomen werden.
Terwijl zij door de achterdeur de vlucht namen, drong de
volksmenigte aan de voorzijde het gebouw binnen. D&ar werd
eene algemeen verwoesting aangericht. De versieringen werden
van de wanden gerukt, de vlaggen verscheurd, stoelen en tafels
en al wat er zich verder in het gebouw bevond, stuk geslagen.
Binnen een uur tijds was alles tot een rutne gemaakt.
De overblijfselen van het vernielde ameublement van het
Volkskoffiehuis werden later door zingende en joeleude volkshoo-
pen in triomf door de stad gedragen.
Aan de politie in de bureaux op de Kaasmarkt en in de
Pauwensteeg werden herhaaldelijk ovaties gebracht. //Leve de
politie!" was een algemeene kreet, als volksprotest tegen de
i/socialen".
Waar Domela Niewenhuis gebleven was wist niemand te zeg-
gen. De opgewonden volksmenigte deed al het mogelijke om
hem in handen te krijgen, doch zochthem tevergeefs. Hij schijnt
goede voorzorgen gebruikt te hebben om aan het hem dreigende
gevaar te ontsnappen.
Later op den avond werden bij een paar socialisten, in de
Prinsenstraat en op de Delftschevaart, de ruiten stukgeslagen.
Men zeide, dat uit de woningen de versieringen waren gekomen,
in de vergaderzaal der socialisten aangebracht, en dat daarom
ook deze woningen tot mikpunten van de volkswoede waren
gekozen.
De stad bleef tot in den voornacht zeer woelig, want voor-
durend bewogen de anti—socialisten zich in talrijke troepen en
onder het zingen van de bekende, tegen Domela Nieuwenhuis
en zijne aanhangers gerichte liederen door de straten.
De politie heeft eene zeer zware taak gehad om ernstiger
wanordelijkheden, en vooral om geweldpleging aan de personen
der socialisten, tegen te gaan. De stemming onder het volk
gaf alle reden om het ergste te vreezen, wanneer Domela Nieu
wenhuis of een der zijne in hare handen mocht gevallen zijn.
Reeds Dinsdagavoud was het in Rotterdam niet rustig. Een
onzer correspondenten schrijft ons o. a
Dinsdag jl. verspreidde zich het gerucht dat de heer Domela
Nienwenhuis eene feestelijke vergadering zou komen bezoeken
in het verzamellokaal der socialisten "het volkskoffiehuis, dat
voor die gelegenheid met bloemen en roode vlaggen was getooid.
Men scheen hier echter op zijn komst niet erg gesteld, want
een groote nenigte menschen bewoog zich, onder het zingen van
volksliederen, voor het gebouw, dat door politie werd beschermd.
Toen ten slotte bleek, dat Domela Niewenhuis niet kwam, trok
de menigte zingend naar eenige polietiebureau's, waar ovatien
werden gebracht, om daarna stil uit elkaar te gaan.
Smaad liederen op prinses Wilhelmina moeten, naar men
beweert, de redenen zijn van de verbittering op de sociaal-
democraten.
Nog vinden wij in het Algemeen Handelsblad vermeld
dat Donderdag avond bij verschillende partijgangers van den heer
Domela Nieuwenhuis door de volksmenigte minder aangename
bezoeken gebracht werden. Men schijnt in het Volkskoffiehuis
een lijst van socialistennamen gevonden te hebben, waar
door de meesten bekend geworden zijn. Zoo werd ook een
hoedenmakertje bezocht, die er in slaagde zijn bestokers te over-
tuigen dat zij ongelijk hadden. Hij was geen socialist en bewees
zulks door driemaal nWeg met de socialen, leve Willem III
te roepen. Men schijnt echter zijne gevoelens niet vertrouwd
te hebben, want later op den avond werd zijn huis vernield. Er
bleef geen stuk in den winkel heel. In de Wijnstraat werd een
kroeeje vernield, terwijl in het gebouw r/Verscheidenheid en Over-
eenstemming" waar de sociaal-democraten meermalen vergaderden,
in de benedenverdieping eenige ruiten werden ingeworpen.
Toen er bij de socialisten in de stad niet meer te vernie-
len viel, is men verder gegaan. Een bende, naar schatting een
vijfhonderd man, stroopte de buitenwijken onder het voormalige
Delfshaven af, waar enkele socialisten het te kwaad hadden,
maar niet minder ruiten bij rustige burgers werden verbrijzeld.
De Stationsweg moest het evenzeer misgeldeu, terwijl in de 01-
denbameveldstraat de ruiten van een leegstaand pand niet wer
den gespaard.
Een paar vergissingen in de huisnummers waren oorzaak, dat
in de Eendrachtstraat eenige huizen werden aangevallen, waar
geen socialisten zich bevonden. Toen de vergissing werd bemerkt
trok men verder, maar vergat de socialisten uiet.
De politie zat deze bende achter de hielen, maar vermocht
weinig. Zoodra er weer agenten te zien waren, riep het volk
luide: Leve de politie, weg met de socialen, en stoof dan op de
eerste aanmaning uit elkaar om zich elders weder te vereenigen.
In de Goudschewagenstraat werd een koffiehuis bestormd
alle ruiten werden verbrijzeld, evenzoo de inboedel, terwijl de
karaffen met sterken drank naar buiten gebracht en daar gele-
digd werden.
Op den Goudscheweg was het tumult zeer hevig. Van een
koffiehuis aldaar werden vele ruiten vernield, maar het optreden
van een enkelen politie-agent bewaarde hier den eigenaar voor
algeheele vemieling.
Het koffiehuis van den heer Bierman werd zoo geteisterd, dat
niets meer heel was.
Een groote spiegelruit in de filiaal van Weinthal Co. op
de Goudsche Vest moest het eveneens misgelden.
Het is niet mogelijk alle aangerichte schade op te noemen.
Veel is er echter vernield bij menschen, die aan de sociaal-demo
craten geheel vreemd waren.
Ten einde zich voor eventueele schade te bewaren, wordt
vooral in de geringe buurten druk gevlagd, guirlandes aange
bracht en papieren op de ramen geplakt, waarop (/Leve Wil
lem III."
Dit schijnt het eenige middel om aan de verwoesting te ont
komen.
Het wordt echter op die wijze wel wat al te erg en men ver-
langt dan ook algemeen, dat door de politie krachtige raaatre-
gelen worden genomen, om een einde aan j dien toestand te
maken.