BINNENLAND.
LANDBOUW.
WEEKBLAD YAN HAARLEMMERMEER NIEUW S-en ADYERTENTIEBLAD.
Uit Transvaal.
De gomceutoruadsvorkiezingcn zijn tm voordeclo dor libcralea
afgeloopen to Lrnssol, ADtwerpen en Gent, De populaire burge-
meester van Lrnssel, Buls, is herkozen. Elders wonnen de cleri-
calen eenigen grond.
De liberalen en clericalen juichen beiden over de nederlaag
der vereenigde radicalen en sociaal-democraten.
BULGARLJE. De plechtige opening der Sobranje is op 27
October vastgesteld, op bijzonder verlangen van Prins Ferdinand
zal dit met buitengewone statie geschieden.
De vroeger Russischgezinde Aartsbisschop Clement beeft zich
zondag j.l, ter andientie bij vorst Ferdinand begeven om hem
van zijn goede gez:ndheid te verzekeren.
De Russisehe bladen gaan voort de afgeloopen verkiezingen
verdacht te maken, bewerende dat aan alle stembnreaux de tegen-
standers der regeering met geweld zonden zijn verjaagd.
RUSLAND: Het verbond tusscben Duitschland en Italifi heeft
eene nauwe aaneensluiting tusschen Rusland en Griekenland ten
gevolge gehad. Men vreest nil dat de Russisehe regeering de
aansprakon der Grieken op een gedeelte van Macedonia zal onder-
stennen.
VEREENIGDE STATEN. De president Cleveland, die met
zijn vrouw op zijne rondreis zich naar Memphis begaf, is aldaar
aan eon groot gevaar ontsnapt. Een houten brug, die do trein
moest passeereu stond, in brand. Gelukkig wist de machinist
den trein intijds te doen stilhouden.
AFRIIv ANaar aanleiding van de moeilijkheden, die Stanley
ondervindt, bestaat er een plan een nieuwe expeditie naar Emin-
pacha te zenden.
Gronwotsherziening.
Met 62 tegen 22 stemmen heeft de Tweede Kamer heden
goedgekeurd het ontwerp tot wijziging van hoofdstuk VIII (van
de Defensie) en met 66 tegen 17 stemmen dat tot wijziging
van hoofdstuk IX (van den Waterstaat.)
Daarna is men begonnen met de behandeling der Additioneelo
Artikelen.
Met 71 tegen 4 stemmen werden ook deze na eenige beraad-
slagingen goedgekeurd, zoodat bij de behandeling in tweede lezing
de Grondwetsherziening door de Tweede Kamer in haar geheelen
omvang aangenomen is.
De Kamer is tot nadere bijeenroeping gescheiden.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is bijeengeroepen tegen Maandag 31 October,
des avonds om 8 uur.
Volgens berichten uit Zwitserland zal Z. M. de Koning
der Nederlanden zich in het voorjaar niet naar Evian (aan den
zuidelijkon oever van het meer van Geneve) begeven, maar ge-
durende geruimen tijd verblijf houden te Territe-Montreux, aan
den oosthoek van dat meer gelegen.
Be liberale centrale kiesvereeuiging te Alkmaar en de
Helder te Holder heeft tot haren candidaat voor de Tweede
Kamer (vacature de Bruijn Kops), gekozen Mr. J. A. Levy.
Het wetsontwerp tot uitbreiding en aanvulling der wet
op den kinderarbeid is gereed en wordt heden aan den Raad van
State toegezonden.
De heer Adalbert de Bourbon, kapitein der infauterie
is te Bergen op Zoom overleden. Hij beweerde, gelijk men weet,
ai te stammen van Lodewijk XVII, die op jeugdigen leeftijd in
den Temple bezweken zou zijn. Het is hem echter niet mogen gelukken
zijn aanspraken ooit in Frankrijk erkend te zien.
Tentoonstelling van voedingsmiddelen te Amsterdam.
Deze tentoonstelling is thans gcsloten. Het aantal bezoekers
kan nog niet worden opgegeven, maar reeds nu fluistert men,
dat de geldelijke uitkomst lang niet gunstig wezen moet. Men
zal verstandig doen met het verslag der financifeele commissie
af te wachten.
Het Nederlandsch Consulaatwezen.
De N. R. Crt. vereenigt zich met het hoofddenkbeeld der
commissie voor de consulaire examens tot hervorming van
het Nederlandsch consulaatwezen. Maar zij meent dat dit zonder
belangrijke vermeerdering van uitgaven niet verkregen zal worden.
IJzererts.
Het delven van ijzererts onder Assenraai, gemeente Maasniel,
welk werk sedert eenigo jaren was gestaakt, is thans weder opge-
vat. Een groot aantal lieden vindt daar dagelijks werk.
Amsterdamsche Chinine fabriek.
De Koninklijke bewilliging is verleend op de ontwerp-statuten
der Amsterdamsche Chinnine-fabriek. De acte van oprichting is
gepasseerd ten ovorstaan van den notaris F. van Houten.
Nieuwe partijformatie.
De Standaard doet uitkomen, dat de verhouding der partijen
na de invoering van den Reformbill een geheel andere moet
worden. Voor die invoering konden Roomschen, Antirevolutionai-
ren en conservatieven in ddn kabinet zitting nemen, omdat vooral
op hervorming van de kieswet moest worden aangedrongen.
Thans is dat doel bereikt en moet het samenwerken dier drie
partijen op de oude basis voor goed een eindo nemen. De anti-
revolutionairen hebben thans weer, eveneens als in do periode
1872-1878, ook al slonk de partij nogmaals tot een vijftal zetels
in, terug te treden in hun politiek isolement.
H'-t taagschc aagblad meent. dat er spoedig eene nieuwe
consei'vatieve partij komon moet.
Haar program zou zijn: versterking van het monarchaal gezag
autouomie van gewesten en gemeenten en gelijk recht voor open-
bare on bijzondere scholen. De nieuwe partij zou de Conser-
vatieve elementen vereenigen, die in alle anti-radicale stroomingen
aanwezig zijn en vooral onder de Katholieken worden gevonden.
Aan den te Rozenburg gehouden ploegwedstrijd op 8 October
11. uitgeschreven door de afdeeling Maasland en omstreken der
Hollandsche Maatschappij van landbouw, waaronder ook dit
ei I and behoort, namen deel ongeveer 15 ploegen, van verschil-
ende constructie. Er waren gevraagd ploegen die een diep-
gang konden ploegen van 40 centimeters voor de eerste afdeeling
en voor de tweede afdeeling ploegen, voor een diepgang van
ongeveer 20 centimeters, welke afdeeling weer in twee gedeelten
gephtst was, namelijk enkelscharige en meerscharige.
"Van de eerste afdeeling ploegen van 40 centim. vielen de
pnjzen aan de volgende heeren ten deelde eerste prijs den
heer 1. Kok te de Lier, de tweede prijs den agent der Rud.
back s ploegen te Tiengemeenten, den heer G. de Vos, de derde
prijs de driescharige nagemaakte Sak'sploeg van de firma J. C.
Massee en Zoon te Goes.
Van de eenscharige de eerste prijs den heer P. Kok, te De
Lier; de tweede prijs den heer C. Kok, te Poortugal. Hier
is alweer gebleken, dat men op den ingeslagen weg, tot het
verbeteren van landbouwwerktuigen, vooral door de inlandsche fa
brikanten, niet stil mag blijven staan, daar ze anders spoedig ge
heel door de buitenlandsche verdrongen zonden worden. Eere
daarom dien IVederlandschen fabrikanten die het met succes tegen
hun buitenlandsche concurrenten hebben dnrven opnemen.
Nooit is de opbrengst van aardappelen in Wildervank zoo groot
geweest als thans. Yijf tot zes honderd mud per bunder is
vollrekt geen zeldzaamheid. De prijzen zijn echter laag, want
door die kolossale opbrengst hebben de aariiappelmeelfabrikanten
de boeren onder den duim, De fabrikanten protiteeren dan ook
van de gelegenheid, daar de meelprijzen iu verhouding van de
prijzen der aardappelen hoog zijn. Wekelijks worden in deze
omstreken p. m. 40,000 balen of 4,000,000 kilo aardappelmeel
gefabriceerd, zoodat het bijna onbegrijpelijk is dat de prijs van
het meel zich nog staande houdt, dewijl ook de korenprijzen zoo
laag zijn. llet is onmogelijk dat al het meel kan worden opge-
rmmd, zoodat het te voorzien is dat de afnemers het meel bin-
nen kort een a twee gulden per baal billijker zullen kunnen
koopen. Het ware voor de landbouwers te wenschen dat er
vraag voor consumtie naar elders komt, daar anders alle voor-
deelen van eenen overvloedigen oogst weer verloren zouden gaan.
In Drente komt men van proefnemingen met de tabaks-
cultuur allengs tot meerdere uitbreiding, vooral in Oostelijk
Drente, terwijl deze teelt eveneens goede resultaten schijnt op
te leveren op de van veen ontbloote en toegemaakte dal-gronden
gelijk o. a. blijkt te N. Buinen, alwaar de heer H. Huizing
reeds voor eenige maanden de door hem verbouwde tahak heeft
doen kerven, en de hoedanigheid zeer meeviel.
Nog blijft in Groot-Britanie de longziekte onder het
rundvee heerschen. Terwijl in de 6 maanden, geeindigd den
25 Juni jl., 336 maal de ziekte is uitgebroken en 1498 dieren
aantastte (en wel meest in Scbotland), kwamen van 25 Juni tot
16 Juli in Engeland 20 erupties dier ziekte bij 64 dieren voor
en in Schotland in 18 gevallen bij 114 runderen, waarvan 55
alleen in het Schotsche graafschap Lanarck.
Door de laat ingevallen regens is de tweede snede op hooge
greidlanden in den omtrek van Bolsward geheel mislukt.
Gelukkig is bij vele boeren nog eenig hooi in "de schuur van
het vorig jaar. De kleur der landerijen is nu prachtig, het vee
heeft nu weer gras en in de slooten is weer zoet water; komt
er nog wat droogte en zacht weer, dan hoopt de boer zijn vee
nog enkele weken buiten te laten, daarna nog wat te stalvoede-
ren en zoo te gemoet te komen aan den te geringen winlervoor-
raad. De veestapel is gezond en het is te hopen, dat de boeren
niet te veel zullen moeten verkoopen uit gebrek aan hooi.
lhans is ook te Dorenweerd met het delven der suiker-
peeen een aanvang gemaakt. De wortels vallen over het geheel
genomen tegen, en de opbrengst is een derde minder dan ver-
leden jaar, maar de cjualiteit is uitmuntend, en wordt zeer ge-
roemd. Voor de peeen, die bij contract zijn geteeld, wordt gemiddeld
10.50 a 11 per 1000 kilo besteed.
Het onderstaande is ontleeud aan een brief van een Fries, die
sedert drie jaren is gevestigd m de Zuid—Afrikaansche Republiek.
Pretoria, 15 Sept. 1887.
Het is nu drie jaren geleden dat wij mijn zoontje en ik
den voet op Zuid-Afrikaanschen grond hebben gezet, en bijna
al dien tijd brachten wij in goede gezondheid door in de Zuid-
Afrik. Republiek.
In de eerste twee jaren was hier weinig voor ons te verdienen.
Dit gaf ons gelegenheid om een groot deel van het schoone
land met zijn heerlijk klimaat te doorreizen en te onderzoeken.
Meermalen waren wij in het hoogveld, dan weer doorkruisten
wij de bosschen, soms weken lang, maar nooit hadden wij het
genoegen om leeuwen, tijgers of ander verscheurend gedierte te
ontmoeten; op zijn best zagen we mijn zoontje en ik
enkele slangen, jakhalzen of blesbokken, welke laatste moeilijk
onder schot zijn te krijgen, zoodat wij het menigmaal hebben
betreurd, dat de Zuid-Afrikaansche Boer het wild zoo schoon
heeft opgeruimd. Wij slapen hier dan ook in het open veld
onder den blooten hemel, veelal geruster dan in Nederland in
een gesloten huis. Wellicht zullen enkele streken van de Trans
vaal, wegens de vele goudzoekers, meer onveilig «orden, maar
de wilde dieren hebben hier voor goed hun tijd gehad.
In het laatste jaar is hier vrij wat werk en beweging geko-
men, zoodat mijn uitgang zich bepaalde tot een bezoek aan de
Witwaterrandsche goudvelden. Over deze velden reden wij op
fen dag 10 uren vrij hard te paard rond, om een deel der
alhier ontdekte goudvelden te bezichtigen. Hier zag ik tot mijn
genoegen, dat mijn schrijven van voor een paar jaren in brieven
en tijdschriften over den mineralen rijkdom van het land, vpl-
komen bevestigd is geworden. Niets trof mij meer dan Johan
nesburg, een plaats op de goudvelden. Toen wij verleden jaar
in Augustus die plek bezochten, was die een kale plaats met
enkel eenige linnen tentjes; nu was daar een stad verrezen, met
name Johannesburg, veel drukker dan en zelfs even uitgestrekt
als de hoofdstad Pretoria. In die nieuwe stad staan solide
gebouwen en vele machineriSeno. a. zag ik op een paar uur
afstand van de stad het machine-gebouw van Knights, bestaande
uit 100 stampers en zoo stevig gebouwd dat het wel 100 jaren
zal kunnen dienst doen, hetgeen getuigenis geeft van het ver-
trouwen der deskunaigen in den voortdurenden rijkdom der
goudvelden.
Behalve de goudindustrie, zijn hier nog vele andere zaken,
die mede zeer winstgevend zijn, maar daarvoor zijn noodig
kennis van het land, ervaring en niet het minst bedrijfkapitaal,
en dit laatste kan men zelfs voor 7 h 8 pQt. nog niet bekomen.
Brengt men daarentegen geld naar de Bank, dan ontvangt men
daarvoor maar weinig of geen percenten, Deze zaken zijn bijna
alle in handen van Engelschen, zoodat wij dan ook meer ver
langen naar Nederlandsche kapitalisten dan naar bouwkundigen,
timmerbazen of aannemers; timmerknecht, metselaar, smids- of
wagenmakersknecht wil hier niet onder de/'0,90 per uur werken.
Een brandassurantie-maatschappij kan hier spoedig rijk worden,
want de premien zijn verbazend' hoog en de branden zijn zeld-
zaam. Werkzame boeren, die zich eerst eenige ontberingen willen
getroosten, kunnen hier ook goede zaken doen de prijzen der
ptoducten zijn hier: aardappelen 19.80, koren f 14.40, meel
/"16.80, mieliemeel /'10.80, alles per mud; groen voeder /'20,
havergerven 28.80, lang gras 3.30, alles per 100 bos;
boter 1.30, vleesch en spek van 0.20 tot 0.30 per Eng.
pond; melk 0.40 per flesch of 1 per liter, eieren 0.90
per dozijn; kool 0.30 en bloemkool 0.60 tot 1.20 per
stuk. Lemoenen, sina's appelen, abrikozen, perziken, vijgeh enz.
zijn hier overvloedig en goedkoop, even zoo ook de ossen.
Eenige weken geleden iogeerde ik bij een boer met name
C. J. Smit en die had over de 1000 volwassen ossen.
Het klimaat bevalt ons uitstekend. De zomer, die nu is
aangevangen, geeft verkwikkende morgen- en avondstonden. Een
Nederlander zal zich moeilijk een Transvaalschen winter kunnen
voorstellen. Er is dan bijna altijd een zuivere heldere' lucht
met een aangenamen zonneschijn; des nachts en's morgens vroeg
heeft men wel een frissche koude, een gevolg van de fijne lucht
en de ligging van het land, maar sneeuw ziet men hier zelden,
en bij lichte maan zijn de avonden en nachten buitengewoon
prachtig. Wij houden dan ook veel van het land en zien ver-
langend uit naar de overkomst onzer familie, die in geen geval
om de wilde dieren haar reis langer behoeft uit te stellen,
want ook zij zal wellicht nimmer de gelegenheid hebben om
die dieren in dit land te zien, terwijl hare spoedige overkomst
ongetwijfeld zal bijdragen tot een nuttige zaak.
Door het hoofdbestuur der Friesche Maatschappij van
Landbouw werd in de maand Maart jl. opgedragen aan eene
commissie, bestaande uit de heeren Th. IJkema, C. Rijpma
en J. F. IJntema om een onderzoek. in te stellen omtrent
het ontstaan van de zoogenaamde //wormbulten", die op de
weilanden in de klei—streek worden aangetroffen en aan de vrucht-
baarheid van den grond veel schade toebrengen, en tevens om de
middelen aan te wijzen om dat gebrek te voorkomen.
Van den uitslag van dat onderzoek is door de commissie een
verslag uilgebracht, waarin zij als hare meeuing te kennen geeft
dat het ontstaan van die buiten of vpollen// moet worden toe-
geschreven aan de werking van zware regenbuien na langdurige
droogte, waardoor de bovengrond slemp en dicht wordt en de
onderlaag wordt uitgezet.
Als middelen om die //pollen" te voorkomen worden aangegeven
goede afwatering en het aanleggen van akkers in afhellenden vorm.
Tevens werd onlangs door bovengenoemd hoofdbestuur besioten,
om voor de provincie aan te stellen een consulent in de zuivel-
bereiding zoo mogelijk een Nederlander, die aan wetenschappe-
lijke kennis paart practische bekwaamheid en de noodige ge-
schiktheid.
Mocht evenwel zoo iemand niet worden gevonden, dan zal
iemand, die het eind- examen eerier H. B. School of gymnasium
heeft afgelegd, vanwege de Maatschapppij in de gelegenheid worden
gesteld, op nader overeen te komen voorwaarden, zich daarvoor
te bekwamen, zoo binnen- als buitenslands.
Tot bestrijding der bezoldiging en kosten van opleiding, zal
aan het Rijk en aan de Provincie een subsibie worden aangevraagd
van hoogstens 1000 'sjaars, gedurende 5 jaren, terwijl tot
tegemoetkoming voor reiskosten, aan het Provinciaal bestuur
zal worden aangevraagd de beschikking over een jaarlijksch bedrag
van 250, onder voorwaarde, dat het tarief van reiskosten vooraf
door Ged. Staten der provincie zal worden goedgekeurd.
