ssmm
KERKELIJKE BERICHTEN.
RECHTSZAKEN.
GEMENGDE BERICHTEN.
WRLKULAU VAX HAARLEMME1U1EER. NIEUYVS- en ADVERTENTIEBLAD.
WWW
Ned. Herv. Kerk.
Beroepennaar Harmelen P. S. Bartstra, te Wassenaar;
naar Hoorn op Texel (toez.) J. v Dijk, cand. te Vlaardingen
naar Uitwijk J. A. S. Talma, cand. te Dordrecht; naar
Engelum K. J. Mulder, te Eert; naar Garderen (Geld.) J.
W. H. Kalkman, te Monster (cl. 'sGravenh.); naar de Bilt (cl.
Utrecht) E. A. Lasonder, te Oosterwolde (Geld.); naar De
Wijk c. s. (cl. Meppel) H. C. Speckman, te Noordwijk;
naar Kortenhoef cl. Amsterdam (toez.) J. Ph. Hattink Jr., cand.
te Harderwijk; naar Hijkersmilde en Kloosterveen J. Vonk, te
Oldebroek; naar Kats B. Mantz, te Breskens; naar Bent-
huizen (toez.) John. Krull Az., te Spannum en Edens; naar
Borger (Dr.) H. J. Eisveld de Witt, te Oldehove; naar
Dinteloord, Leenmans, te Staphorst.
Bedankt: voor Utrecht, C. B. Oortmans, te Katwijk aan Zee;
voor St. Annaland R. Bokma, te Krabbendijke; voor Gar
deren J. W. H. Kalkman, te Monster.
Aangenomen: naar Avezaat (toez.) M. Rutgers van derLoeff,
te Almeloo (cl. Deventer); naar Amsterdam J. H. Wiersma, te
Reden; naar Drimmelen (cl. Breda) G. J. Brummeler Andriesse
J. Czn., te Hyppolitushoef c. a. (Eiland Wieringen).
Christ. Ger. Kerk.
Beroepennaar Maria Hoorebeke (Belgie) E. S. Postma, te
Bevrewijk.
Bedanktvoor Haulerwijk T. Bouma, te Langerak.
VjSCHTPARTIJ TUSSCHEN DOLEERENDEN EN SYNODALEN.
De ongeregeldheden, welke 16 Juli jl. te Wotis in en bij de
kerk, aldaar op het kerkhof, hebben plaats gehad, tusschen de
doleerenden en de synodalen, werden Maandag in 12 strafzaken
voor de Leeuwarder rechtbank behandeld. Als stukken van
overtuiging waren aanwezig, een sabel en een groote bijl, als
stomme getuigen, waartoe het zou zijn gekotnen of misschien
reeds gekomen is, voor dat zij op het kerkhof zijn in beslag
genomen. In geen der behandelde strafzaken is evenwel ge-
bleken, dat ze werkelijk gebruikt zijn. De strijd is begonnen
in de kerk, waarin zich de landbouwer M. W. Tilstra bevond
met den wiukelier E. Algra en den koemelker H. Elzinga, otn
de klok op te winden, terwijl de hooier J. Dijkstra, die op
last van M. W. Tilstra 2 dagen in de pastorie geweest was en
daar zijn tabaksdoos vergeten had, aan Tilstra vroeg dezen terug
te mogen halen. Zij hadden de kerkdeur niet gesloten en daar-
door konden Jurjen Reinsma, landbcuwer te Wons, Karst
Reinsma, landbouwer te Gaast, en Jan Fabel, boerenknecht te
Piaam, ook het gebouw binnen gaan. Tilstra verzocht hen
driemalen de kerk te verlaten, en toen hieraan niet voldaan
werd, duwde hij Karst tegen den schouder om dezen te ver-
wijderen. Daarop greep Jurjen met beide handen Tilstra van
achteren aan. Algra en Elzinga dit zieude, wilden Tilstra te
hulp komen, maar nu beet Jurjen zoo in de onderlip van Algra,
dat het bloed er uit liep, tervijl hij hem met een klomp tegen
den buik schopte. Ze geraakten buiten de deur, de een valt
op den ander; Elzinga wil Jan Faber er af trekken, maar Jurjen
pakt hem beet, rukt hem een stuk uit zijn baard en schopt
hem tegen de beenen. Het raadslid D. de Jong, landbouwer
te Makkum, die uit de raadsvergadering te Witmarsum in
vliegende galop op een sjees kwam aanrijden, sprong er af,
drong door de aaugroeiende menigte op het kerkpad heen naar
H. Tilstra, wien hij bij de keel grijpt, den halsdas omdraait en
met de vuist slaat. Een der zoons ontzet zijn vader en nu
vliegt De Jong in galop naar Makkum, vanwaar hij met een
hooiwagen vol arbetders terugkeert, doch toeu was de burge-
meester er. De strijd was echter aan den gang en ging zoover,
dat zwager tegen zwager vocht, schoonvader en schoonzoon el-
kaar mishandelden. Met me6sen en knuppels werd gevochten,
en een vrouw zelfs haalde een voetebankje uit de kerk om er
mee te slaan.
Noch de subst.-off. v. justitie, mr. J. P. v. Outeren, noch
de verdediger der beide Reisma's en Faber, mr. J. Tjebbes, noch
de verdediger van De Jong, mr. J. v. Leeuwen, trad in beschou-
wing over de aanleiding en de vraag wie recht had, omdat ze
het sterk afkeurden dat men in den tegenwoordigen tijd in ons
land om verschil in godsdienstige meeningen zoo tegen elkaar
woedde. De eisch van het O. M. is tegen alien gevangenisstraf,
tegen Jurjen Reinsma 3 maanden; tegen Karst Reinsma en J.
Faber ieder 2 maanden, tegen D. de Jong 6 weken, tegen J.
Postema, timmermansknecht, 1 maand, tegen diens vader H. J.
Postema 6 weken, tegen den gewezen kweekeling A. C. Floor,
1 maand, tegen H. Karsten 14 dagen, tegen den hooier J.
Dijkstra van Sexbierum 2 maanden, tegen W. H. Tilstra 1
maand, tegen de vrouw van H. Postema 3 weken, tegen H.
Tilstra 6 weken en tegen S. Dijkstra 1 maand.
{Zw. Crt.)
Eene belangrijke verhandeling werd onlangs voor de recht
bank te Waldenburg gehouden. Verleden jaar werd een burger
aldaar door zijn buurman aangeklaagd, daar hij een haan had,
die den ander in zijn nachtrust stoorde.
De haan werd weggedaan. Dit jaar kwam er een andere, maar
deze was evenals zijn voorganger; hij kraaide ook. Nu wendde
de buurman zich nogmaals tot de politie, die den eigenaar be-
val den haan te verwijderen of er ten minste voor te zorgen,
dat hij de nachtrust niet meer stoorde. De haan bleef echter
vn kraaide nog altijd. Het gevolg daarvan was een nieuwe
aanklacht, waarop de eigenaar een kleine boete kreeg, waartegen
hij evenwel in hooger beroep kwam bij de rechtbank. Hier was
de uitspraak geheel anders; ten eerste was het niet duidelijk
dat juist de haan van den beschuldigde de nachtrust van den
aanklager had verstoord; verder werd bewezen, dat de stal,
waarin de vermoedelijke rustverstoorder de nachten doorbracht,
volgens het politievoorschrift behoorlijk afgesloten was en eindelijk
werd nog in aanmerking genomen, dat het kraaien in de natuur
van den haan lag. De verdediger van den aangeklaagde had
o. a. gezegd, dat hij tot nog toe slechts van twee personen ge-
hoord had, die het hanengekraai niet konden verdragen, nl.
Napoleon I en den aanklager. De aageklaagde werd vrijgesproken.
De ongeregeldheden te 's Gravenhage in den nacht van 2
op 3 September j. 1., na afloop van eene bijeenkomst in i/Wal-
balla," waar de Haagsche afdeeling van den sociaal-democratischen
bond en eenige andere vereenigingen het ontslag uit de gevangenis
van den heer Domela Nieuwenhuis hadden gevierd, werden eenige
dagen geleden in herinnering gebracht door detereclitstelling van een
der personen, behoorende tot een troep, die zich op de Veenkade
tegen de politie verzette, toen deze een arrestant naar het politie-
bureel trachtte over te brengen, bij welke gelegenheid een hoofd-
agent van politie zoodanig door steenworpen gekwetst werd, dat
hij een bloedende hoofdwonde bekwam.
Uit dit groepje werd slechts herkend de timmerman E., en
wel als. de wederspannige, die getracht had een arrestant uit de
handen der openbare macht te bevrijden en geroepenvgooit ze
maar dood."
Tot zijne verdediging voerde hij voor de rechtbank aan, dat
hij dien nacht noch in Walhatla noch in de Westerbaenstraat
was geweest, doch op de Veenkade een menschenmenigte ont-
dekkende, door nieuvvsgierigheid gedreven, ging kijken. Van
verzet tegen de politie kou hij zich niets herinneren, wijl hij
beweerde zwaar beschonken geweest te zijn, zdo zelfs dat hij,
toen de politie ook hem naar het bureel bracht, den volgenden
ochtend ontwaakte zonder te weten waar hij was.
De hoofdagent sprak echter die bewering tegen. De bekl.
verkeerde wel onder den invloed van geestrijk vocht, doch was
zeer goed meester van zijn daden. Overigens herkeude deze
beambte in bekl. pertinent den wederspannige.
De substituut-officier van justitie, Mr. Baron de Vos van
Steenwijk, vorderde, onder opmerking dat men hier niet te doen
had met een gewoon verzet van een beschonken persoon tegen
de politie, doch met een volledige bemoeilijking der openbare
macht door vereenigde personen, tegen beklaagde een gevangenis
straf van 4 maanden.
Een der drie bekende gebroeders Kuiper, alien in hechtenis,
is te Leeuwarden tot zes maanden gevangenisstraf veroordeeld.
De geestelijken te Soerabaja, wier vergiftiging onlangs werd
gemeld, zijn buiten gevaar. Het Soer. Hand, schrijft er o. a. over.
Dat de vergiftiging der pastoors plaats had ten einde te
kunnen stelen, zooals De Locomotief in een telegram mededeelde,
lijkt niet aantiemelijk. Naar alle waarschijnlijkheid heeft men
hier met het toedienen van ketjoeboeng te doen. Doch de
dader? De soepwijnsoep die de vergiftiging teweegbracht,
is geprepareerd in de keuken van de zusters, door eene zuster-
kokkin, welke het zoogenaamde Europeesche eten alleen gereed
maakt en daarbij geen hulp heeft van inlandsche bediende. Even
voordat de soep de deur van het klooster uitging, bij het over-
scheppen in de terrine, is zij door de zuster-kokkin geproefd,
en was zij in orde. Daarna nam een huisjongen der pastoors
de terrine op en bracht die over. Onder weg moet die jongen
het vermengen van de soep met het vergif hebben gepleegd.
Aan ketjoeboeng was gemakkelijk te komen. Zij groeit op
het erf der pastoors in prachtige exemplaren. En de aanlei
ding? Deze is niet gemakkelijk te vinden. Slechts is bekend,
dat de zeer vermoedelijke dader een dag te voren van pastoor
Wenneker nog al een kras standje had opgeloopen, omdat het
overblijvende eten buiten's huis verkocht werd. Hem werd gezegd,
dat de bedienden van het restant spijzen konden eten zooveel zij
willen, maar dat het verkoopen ten ernstigste verboden werd. Dit
verbod moet nog al in straffe bewoordingen zijn uitgebracht.
Eene andere aanleiding dan deze tot het hebben van wraakzuch-
tige ideSn is niet te vinden. Onderweg moet dus die bediende
het vergif door de soep hebben gemengd. Hij ontkent echter
harddekkig, en hoe groot de verdenking op hem ook zijn moge,
het is zeer te betwijfelen of hij schuldig zal kunnen worden
bevonden. De pastoors zijn zoo goed als hersteld. De oude
heer Terwindt was eerst niet buiten gevaar, maar thans wel. De
dienst ging door; alleen bleef de preek achterwege. De doctoren
Beije en Eisinger 6chrijven de verschijnselen der patienten toe
aan ketjoeboeng. Van de soep kon niets tot onderzoek worden
overgegeven aan de chemische faculteit; alleen een weinig van
het braaksel wordt onderzocht.
Onlangs is onder de gemeente St. Oedenrode de vrouw van
Lambertus Verhoeven, te Vechel woonachtig, vermoord. Van dezen
moord wordt verdacht zekere L. G. oud 50 jaren, teUdenwo-
nende. Deze was even vo<5r den moord in gezelschap van zijn
slachtoffer en is voortvluchtig. Nadere bijzonderheden zijn nog
onbekend.
De justitie van 's Hertogenbosch heeft zich tot het doen
van onderzoek naar St. Oedenrode begeven.
Van Mei tot October 1888 zal te 's-Gravenhage een
Nationale Tentoonstelling van Oude en Nieuwe Kunstnijverheid
worden gehouden, in een elftal groepen verdeeld, die de kunst
zal omvatten toegepast op: de versiering van gebouwen, de stof-
feeririg van gebouwen, de bewerking der edele metalen en ge-
steenten, glas- en aardewerk, stoffen voor kleedingen huishoudelijk
gebruik, vervoermiddelen, voorwerpen van allerlei aard: ivoor,
perle d'amoer, schelpen enz. grafische kunsten, lederwerk enz.
De inzendingen op het terrein omvatten kunst toegepast op
versiering van tuinen en parken, en teekeningen van aanleg van
parken en tuinen van vroegeren en lateren tijd.
De tentoonstelling zal plaats hebben in de Koekamp, daartoe
door de Regeering afgestaan, terwijl de Gemeenteraad een subsidie
schonk van /5000.
Het waarborgfonds ad 70,000 is met meer dan 1100 deel-
nemers ruim volteekend.
Door de justitie te Maastricht zijn twee personen gearresteerd,
beschuldigd van ontvoering van een minderjarig meisje. Nadere
bijzonderheden ontbreken nog.
In Amsterdam heeft de politie een valschen munter ge
arresteerd. Waarheid bevatte dit gerucht niet, doch het volgende
voorval heeft het vermoedelijk doen geboren worden:
Een heer kocht van een der tramkaartjesverkoopers op den
Dam twee kaartjes. Hij gaf een gulden in betaling en na geld
terug ontvangen te hebben, stapte hij op een tram. Nauwelijks
staat bij er of de kaartjesverkooper kwam hem achterop en
eischte kaartjes en geld terug, daar de heer hem een valschen
gulden zou gegeven hebben. Deze wilde daar niets van weten,
maar de man hield aan en de politie kwam er bij te pas. Een
politie-agent achtte het noodzakelijk den heer in een rijtuig
naar het bureau in de Oudebrugsteeg te brengen en daar werd
de gulden onderzocht. Het muntstuk bleek al spoedig niet valsch,
maar alleen spiksplinternieuw te zijn! Dat had bij den kaartjes
verkooper het denkbeeld van valschheid doen ontstaan en den
heer, die dadelijk daarop kon vertrekken, heel wat tijdverlies
berokkend.
Uit Haarlem schrijft men: Onder geleide van denheer C.
Leguit Cz. van Uithoorn hebben de Hollandsche werklieden heden
de reis naar het zuiden van Frankrijk aanvaard om daar in
nieuw-drooggemaakte en nog droog te leggen polders, voor de
compagnie Agricole du dessechement des marais de Fos werk-
zaam te zijn. Hollandsche paarden en werktuigen vinden zij te
Fos en zullen daarmede volgens de plannen en voorsahriften van
den heer Herman F. Bultman, voorzitter van de droogmakerijen
in den Middelpolder en directeur van de Maatschappij tot
droogmaking van het zuidelijk deel der Legmeerplassen, werken.
Bij J. F. Ronchetti, fabrikant van vogelkooien in de
Dirk van Hasseltsteeg, vervoegde zich onlangs een persoon, die
hem mededeelde, dat hij ten spoedigste zich moest vervoegen
aan het kantoor van de heeren Hoyack Co., Keizersgracht
No. 71, met een voorraad van de prachtigste kooien, daar een
Engelsch stuurman, die zich op dat kantoor zou bevinden, een
keus daaruit wenschte te doen. In de hoop goede zaken te
doen, spoedde de koopman zich naar het opgegeven adres, voor-
zien van drie fraaie en kostbare vogelkooien, ter gezamenlijke
waarde van ongeveer /70. Hij werd daar aan de deur ont
vangen door een ander dan dengene, die de bestelling had ge-
daan, doch hij kreeg terstond ten autwoord dat de Engelsche
stuurman zich juist boven bevond; de koopman ziet de kooien
een voor een naar boven dragen; hij moest maar een oogenblik
wachten, dan zou hij den uitslag vernemen. Na een tien minuten
wachtens, werd hem gezegd, dat de Engelschman nog zulke
drukke zaken met de heeren Hoyack had te bespreken, dat het
doen van een keus uit de kooien nog wel een poosje zou duren
hij moest dus nog maar eens over een half uurtje terugkomen.
Niets kwaads vermoedende, vervoegde de man zich andermaal
aan het bekende adres, doch tot zijn niet geringe verwondering
vernam hij toen op 't kantoor, dat daar geen Engelschman was
geweest, dat daar geen vogelkooien waren bezorgd. Noch van
die kooien, noch van de beide mannen, die in die zaak be-
trokken waren, was een spoor te vinden; hij kwam dus tot de
overtuiging, dat hij de dupe was geweest van twee behendige
oplichters.
Het is zeer te wenschen, dat de politie, die natuurlijk met
de zaak onmiddellijk in kennis is gesteld, zal slagen in de aan-
houding van de daders, want het geldt hier eene oplichting,
waarvoor men zich nauwelijks kan wachten.
Op het natuurvorschers-congres te Wiesbaden, heeft Prof.
Virchow twee jonge katjes zonder staart vertoond, welke dit
lichaamsgebrek geerfd hadden van hunne moeder, die door een
ongeluk haar staart verloren had.
Zullen nu ook de jongen van deze katten zonder staart ge
boren worden? Om deze voor de kennis van het ontstaan der
soorten zeer belangrijke vraag te beantwoorden, zal Dr. Hermes
de diertjes in het Aquarium te Berlijn verplegen en desbetreffende
proeven met hen nemen.
Eenige vreemdelingen, die het eiland Marken eenige dagen ge
leden met zijn gedeeltelijke overstrooming bezochten, verklaren, dat
zulk een tochtje buiten verwachting belangwekkend is. In plaats
van den gewonen weg te voet, moet men nu met een roeibootje
van de haven- naar de kerkbuurt gebracht worden.
