BINNENLAND.
LANDBOUW.
WEEKBLAD VA
HAARLEMMERMEER. NIEUW'S es ADVER'J
NTIEBLAD.
van houten barakkon in GaliciS. Het ongelukkigste van alles
is dat Oostemijk en Rusland eenmaal, vroeg of laat, wel zullen
moeten vecbten. Hun belangen zijn tegenstrijdig, het zwaard zal
moeten beslissen, wie op het Balkan-schiereiland de wet zal
stellen. Vooreerst ochter zal het waarschijnlijk niet tot een bot-
sing komen, maar evenals in dergelijke gevallen gewoonlijk
gebeurt zal een derde wellicht het kind van de rekening worden.
Men vreest nl. te Sofia dat, als er onderhandelingen tusschen
Rusland en Oostenrijk worden geopend, prins Ferdinand van
Bulgarije het offer wezen zal, dat Rusland zal eischen voor het be-
houd des vredes.
IT A LIB. Volgens de millioenen rede van den Italiaanschen
minister van FinanciSn sluit de begrooting voor 1886/87 zonder
te kort, maar zal die voor 1887/88 een deficit aantoonen van
133,000,000 francs, dat voornamelijk veroorzaakt wordt door
de buitengewone uitgaven voor de expiditie in Afrika. Naar de
minister becijfert, zal echter bij de begrooting van 1888/89 het
evenwicht weer hersteld zijn en steit hij een vermeerdering van
staatsuitgaven voor van 30,000,000 francs, die noodig zijn
voor het afbetalen der schuld en het uitbreiden van het spoor-
wegnet. Om die millioenen te verkrijgen, wenscht hij de rechten
op de suiker te verhoogen, de gebouwen te belasten en een
nieuwe oorlogsbelasting in te voeren.
De kamer van Afgevaardigden heeft het wetsontwerp aan-
gaande het handelsverdrag met Oostenrijk aangenomen.
SPANJB. Te Barcelona komen vele werkstakingen voor en
weldra zal de staat van beleg worden afgekondigd. De regeering
heeft versterking der militaire macht bevolen.
BELGIE. De BGgische kamer heeft met 68 tegen 49 stem-
men het besluit genomen, dat ieder officier van de militaire
academie de beginselen der Vlaamsche taal moet kennen.
SERVIE. De Russisch gezinde minister-president Ristics
stolt met de Schupschina voortdurend pogingen in het werk om de
nauwe betrekkiugen van Oostenrijk en ServiS te verbreken. Het
krachtigst kwam dit uit in een adres, door de meerderheid der
Schupschina aangenomen, waarin duidelijk wordt uitgesproken
dat Rusland Services aangewezen vriend is. Het antwoord van
koning Milan op dit adres heeft te Weenen een zeer goeden
iudruk gemaakt. »Zorg voor de financiiin en het binnenlandsch
bestuur zeide Milan tot de Leden der Schupschina »maar
doe geen dingen, welke onvermijdelijk binnen 24 ureu een aan-
vrage om ophelderiug moeten uitlokken van een naburige
mogendheid, welke ons gedurende de laatste 7 jaren zoovele be-
wijzen van oprechto vriendschap heeft gegeven."
BULGARIJE. Er dreigt te Sofia weer eene ministeribele crisis
door de verdeeldheid van de heeren Stambuloff en Natschewitsch.
Zelfs beweert men, dat prinses Clementine eigenlijk alleen met
het doel naar Sofia is gegaan om haar zoon, prins Ferdinand,
te bewegen tot terugkeer naar Weenen.
De Duitsche Consul te Sofia heeft bevel ontvangen Bulgerije
te verlaten.
AMERIKA. De nieuwe tariefwet door den president voorgesteld,
vermindert de inkomsten met ongeveer 65,000,000. Kolen,
zout, timmerhout en wol zullen tot de vrijgestel'e artikelen be-
hooren. Van ijzer en tin is geen sprake.
Naar aanleiding hiervan hielden de republikeinsche vereenigin-
gen te New-York eene bijeenkomst. Men besloot het protectio-
nisme «het stelsel waaraan de Vereenigde Staten hun bloei
te danken hebben»te handhaven en den verkiezingsstrijd
tegen de vrijhandelaars te aanvaarden.
Tot voorzitter der «nationale republikeinsche liga» werd be-
noemd do heer Toster, een der vrienden van Cleveland's tegen-
stander, Blaine.
Tweede Kamer.
De tweede Kamer heeft hoofdstuk Marine der StaatsbegrootiDg
aangenomen met 56 tegen 8 stemmen.
Vervolgens is het hoofdstuk Nationale Schuld aangenomen met
57 tegen 12 stemmen, na de verklaring van den Minister aan
den heer Hartogh, dat binnenkort een ontwerp zal worden in-
gediend tot aflossing van de Entrepotdok-leening ad 3 millioen.
Bij de algemeene beraadslagingen over hoofdstuk FinanciSn
vroegen de heeren Verniers van der Loeff en J. Schimmelpen-
ninck van der Oye nog in deze zitting indiening van eene wet
tot regeling van het pensioenfonds.
De min. van financiSn beloofde dit, zoo het eenigszins mogelijk was.
Het hoofdstuk FinanciSn werd vervolgens met 53 tegen 2 st-
goedgekeurd.
Bij de algemeene beraadslaging over Hoofdstuk VIII Oorlog
heeft de heer Van Kerkwijk de zaak-Gratama ter sprake gebracht
en de minister van oorlog uitvoerige toelichtingen omtrent
die zaak verstrekt.
De begrooting is met 46 tegen 6 stemmen aangenomen. Zonder
hoofdelijke stemming werd goedgekeurd de post betreffende de
transformatie onzer geweren in repeteergeweren.
Ook de vestiugbegrooting werd goedgekeurd.
Verder is bij de I weede Kamer ingekomen een ontwerp van
wet tot bestemming der overschotten op de Indische diensten
en een ontwerp omtrent bepalingen tegen den kinderarbeid.
Hierin moet o. a. voorkomen, dat kinderarbeid verboden is tot
het 13e jaar en veldarbeid tot het 12e jaar.
Het toezicht wordt niet aan afzonderlijke ambtenaren opgedra-
gen, maar aan geneeskundige inspecteurs.
Geoorloofde arbeid wordt bepaald op 10 uur daags tot het
16e jaar. Nachtarbeid beneden 18 jaar is verboden, evenals
Zondagsarbeid voor personen beneden 18 jaar.
Bijzondere bepalingen omtrent vrouwenarbeid bevat hot ont
werp niet.
Men meldt ons uit Vlissingen van 20 dezer
Heden middag werd met de provinciale stoomboot van Ter Neuzen
onder behoorlijk geleide, alhier aangebracbt Levinus de Fevter, de
persoon, die op November jl., toen hij door den alhier gestationeer-
den rijksveldwachter A. J. Jt G. van liier werd overgebracht naar
Goes, ten einde aldaar een gevangenisstraf van zes maanden, waar-
toe hij, wegens oplichting, door de arr. rechtbank te Middelburg
was veroordeeld, te ondergaan, tussehen de stations Arnemuiden en
's-Heer Arendskerke uit den trein en aan de bewaking van bedoel-
den rijksveldwacht°r wist te ontsnappen.
Do Feyter, die, kort na zijne ontvlnchting, op Belgisch grondge-
bied te Dendermonde weder werd gevat, was gisteren door
de Belgisehe politie aan de Nederlandsche te Sas van Gent overge-
geleverd. Hij was thans zwaar geboeid en bovendien met een eind
touw, waarvan zijn geleider het eene einde stevig in de hand hield,
zoodanig gebonden, dat het hem wel niet kon gelukken andermaal
te ontsnappen.
Na eerst naar het politiebureau te zijn gevoerd, werd hij met den
eersvertrekkenden trein verder naar Goes getransporteerd. De rijks-
velwachter, die met zijne oveybrenging van Ter-Neuzen naar Goes
was belast, was dezelfde die hem op 1 Nov. liet ontvluchten. Het
wederzien zal bij die beiden ongetwijfeld verschillende gewaarwor-
dingen hebben verwekt.
Nergadering der le Afd. der Friesche Maatschappij van
Landbouw.
Stiens 19 December.
Nadat, er drie nieuwe leden waren aangenomen, warden herkozen
als bestuursleden de heeren S. S. Cuperus, J. K. Oosterveld,
Til. Hiemstra en mr. W. Kolff, en herbenoemdvoorzitter, de
heer D. v. Konijnenburg; tot onder-voorzitter, de beer L. J.
Olivier; tot secretaris, de heer mr. W. Kolff; en tot afgevaar-
dige bij het hoofdbestuur, de heer P. Schmidt Schaaft.
Op voorstel des bestuurs werd besloten, in April 1881 evenals
in vorige jaren eene stierenkeuring te boudendaaraan kunnen
deelnemen alle leden der Fr. M. v. landbouw, dus ook die van
andere afdeelingen, terwijl er geene prijzen in geld maar in
zilvren en bronzen medailles zullen woiden toegekend.
Het gebeurt meermalen in de maanden Januari en Febmari,
dat het ijs bij sterke afstrooming op lage weilanden nedervalt;
doet dit nadeel aan het volgend grasgewas?
Deze vraag is behandeld op de algemeene vergadering der
Maatschappij, in Augustus 1. 1. te Bergum gehouden, maar toen
niet ten einde gebracht. Het hoofdbestuur heeft daarom de
afdeelingen uitgenoodigd, haar nader te hespreken. Te Ileerenveen
is zij ook behandeld, en daar werd het algemeen nadeelig geacht
voor de lage landen, maar hier in deze afdeeling bleek dat men
er weinig ervaring van had en er dus schaars over oordeelen
kon. Hier heeft men of hoog land of is gelegen in polders.
Slechts een der aanwezige leden deelde mee het eeus te hebben
gehad op buitenland, en toen was dat jaar en het daaropvolgend
jaar de vrucht geheel bedorven. Dit geval kon echter kwalijk
als maatstaf dienen, want daar was het gras in het ijs bevroren
geraakt; terwijl de bedoeling der vraag is: wanneer het land
(link onder water staat, dit bevriest en dan het water tusschen
het land en de ijslaag wegstroomt, zoodat het ijs op het land
neervalt, of dat schadelijk is. Doch daarvan heeft men hier geene
ervaring, en er werd besloten te verklaren, dat men er hier geen
speciale kennis van heeft, omdat men zit op hoog land en de
behandeiing overlaat aan de afdeelingen, waarin lage mieden
gelegen zijn.
Voor deze vergadering waren twee machines ter beproeving
overgezonden en de fabrikanten zelven daarbij tegenwoordig.
Ze hebben beiden ten doel graan te zuiveren, maar zijn geene
concurrenten. Even vreedzaam als zij bij deze vergadering naast
en na elkaar of wel tegelijk werkten, zullen zij het in het maat-
schappelhk leven ook doen. Men kan gerust zeggen, dat zij het
zullen doen, want de werking was uitstekend en voldeed alge
meen, zij het ook dat zij de kenteekens van onvolmaaktheid
dragen. De eene machine is uitgevonden door den heer J. J.
Swart te Kiooster Anjum, en vervaardigd door den heer A. J.
v. d. Meij te Berlikum; men zou haar de winde of verbeterde
kafmolen kunnen noemen. Verschillende soorten grauen met
alle tuig, dus nog geheel ongeschoond, werd er naar aller vol-
doening marktschoon in gemaaktdet is, zoo gezuiverd, dat
het in den handel kan gebracht worden.
De andere machine, uitgevonden door den heer Bierema, te
Uskwert, en vervaardigd door den heer B. J. Eertman aldaar,
heeft ten doel om het marktschoon graan weder te zuiveren
tot zaaizaad. Ook hiermede werden verschillende proeven ge
nomen met lijnzaad, haver en gerst. Zij voldeed eveneeus zeer goed.
Ofschoon het kennelijk was, dat de resultaten nog beter zouden
zijn geweest, indien de zeven iets langer waren en er wat minder
snel gewerkt was, en ofschoon marktschoon en zaai-
schoon oppervlakkig beschouwd niet zoo'n groot verschil op-
leverde, het was verbazend te zien, hoevele onzuivere be-
standdeelen nog geschift werden uit het marktschoone
zaad. Wanneer men marktschoon en zaaischoon zaad zag
nevens het uitgeschifte, dan kan men zich bijna niet voorstellen
dat dit alles nog in het marktschoone zaad aanwezig is, ofschoon
de qualiteit daarvan ten deele bestond uit kleinere zaadkorrels.
Bij deze werktuigen bleek, hoe de stadige werkman het beste
werk levert. De goedkeuring dezer machines was te algemeen,
dan dat zij vee) discussie uitlokte, die zich eigenlijk bepaalde
tot de vraag: wie zich een zaadzuiveraar moest aanschaffen,
de landbouw of de handel, die beide op de vergadering verte-
genwoordigd waren. De verbeterde kafmolen der heeren Swart
en v. d. Meij behoorde eigenlijk op elke boerderij eene plaats
te vinden en naar wij hoorden, zijn er verleden jaar 7 en dit
jaar 13 stuks geplaatst, terwijl men veilig mag aannemen dat
hij spoedig veel meer algemeen zou worden, ware het niet, dat bij
de uitgaaf van 123 voor aankoop gelijktijdig de /60 a /'80
voor den ouden kafmolen besteed renteloos werd. Zoolang die
nog behoorlijk werkt, zij hft ook minder goed dan de nieuwe,
en wat met meer moeite. gaat menige boer er tegenwoordig
niet zoo spoedig toe over, om /125 uit te geven; toch zal
allengs zijne betere werking zich den weg banen tot vele boer-
derijen. Met den zaadzuiveraar der heeren Bierema en Eertman
is het geval anders. Zaaizaad heeft een boer niet in die groote
hoeveelheid noodig, dat iedere boer daarvoor zelf zoodanig
werktuig behoeft; voor ieder dorp een zou voldoende wezen
om voir de omwonende landbouwers de benoodigde zaaizaden
te schoonen. Met geuoegen kan worden geconstateerd eene
verklaring van de zijde van den handel, dat de boer meer en
meer prijs stelt op goed zaaizaad, en nu werd uit een hoek
wel gehoord, dat het op den weg van den boer lag het zaaizaad
te veredelen door de beste aren en halmen uit te zoeken om
daarvan het zaaizaad te winnen, en dat het louter gemakzucht
van den boer is als hij het niet doet; daartegenover werd gesteld
dat de landman, juist wanneer het daarvoor de geschiktste tijd
is, den minsten tijd beschikbaar heeft, wijl deze door het oogsten
in beslag genomen werd, en de machine der heeren Biezema
en Eertman, zij staat er nu eenmaal en werkt zoo goed, dat
men bijna kan verwachten, dat die stem over de gemakzucht
der boeren als een roepende in de woestijn weinig gehoord zal
wegsterven. Zij scheen zich zelve daarvan zoozeer bewust dat,
toen de voorzitter voorstelde, als het gevoelen der vergadering
de wenschelijkheid uit te spreken, dat ieder boer zich een ver-
beterden kafmolen zou aanschaffen en op elk dorp een zaadzui
veraar voor zaaizaad gestationeerd zou worden, zij zweeg.
Hoofdelijke stemming was onnoodig, bij acclamatie werd die
wenschelijkheid uitgesproken, bewust als de vergadering was,
dat beide werktuigen groote verbeteringen daarstellen.
Is het in het belang van den landbouw noodig, dat Kon.
besluit van 25 Aug. 1880 {Stbl. No. 164) ter uitvoering der
wet van 25 Mei 1880 {Stbl. No. 89) ter bescherming van
diersoorten, nuttig voor landbouw of houttee't, wordt gewijzigd?
lo. Is het in het belang van den landbouw wenschelijk, dat
eenige in gemeld koninklijk besluit genoemde diersoorten niet
langer bescherming door de wet genieten?
2o. Worden de overtredingen van genoemde wet nauwgezet
nagegaan en steeds gestraft?
3o. Hebben er vele goedkeuringen plaats?
4°. Wat is uw gevoelen over de werking der wet?
5°. Vindt gij het wenschelijk, dat nog meer diersoorten dan
de thans in het koninklijk besluit genoemde, de bescherming der
wet deelachtig worden
6°. Acht gij wijziging noodig, met het oog op de landbouw-
belangen, in genoemd koninklijk besluit, zoo ja, welke?
Met snelle vogelvlucht werd over deze vogelwet heengevlogen.
De proefnemingen met de machines hadden zooveel uren in beslag
genomen, dat de vogelenwet er gemakkelijk afkwam. Alleen de
musschen en de verschillende leden der familie kraai hadden het
bard te verantwoorden, want zij bedierven op veld en in tuin,
op den akker en in den boom, zooveel dat aan hen eenvoudig
de dood werd verklaard, en men hen niet onder de beschermde
vogels wenscht te behouden. Zelfs is de musch zoo ondankbaar,
dat wie hem door den winter helpt worstelen met wat eten bij
zijn huis te strooien, beloond wordt met het uitpikken van het
hart der ontkiemende zaden en planten in het voorjaar, tot zelfs
aan de crocussen ontstelen zij bet hart.
Nadat het doodvonnis geveld was over musch en kraai
stelde de voorzitter voor, om den heer Rinkes Borger uit te
noodigen, in Januari le Leeuwarden eene lezing te houden over
zuivelbereiding. Hiertegen werd opgemerkt, dat hij -beslist
voorstander van het afkoelingssysteem met ijs, volstrekt geen
gebruik maakt van de centrifuge, zoodat hij of eenzijdig zal zijn
of, wat hij meedeelt aangaande de werking der centrifuge geen
eigen ervaring ontwikkelt, maar wat hij van elders weet. Doch
wijl hij voor zich zelven alleen het afkoelingssysteem toepast, en
dit ook in de beide boterfabriekrn, waarover hij commissaris is,
wordt toegepast, zou het juist van belang zijn, hem te kunnen
vragen: waarom. De lokale toestanden hier zijn hem niet vreemd,
het fabriekwezen beeft bij overal nagegaan, het zou juist van
belang zijn hem, die blijkbaar eene bepaalde opine is toegedaan,
te hooren. Met 13 tegen 6 stemmen werd dan ook besloten,
den heer Rinkes Borger uit te noodigen, bier op te treden.
Bij de vorige vergadering was in de vraagbus de vraag gevon-
den: Kan het bestuur ook iets doen, om eene meer uitgebreide
noteering te krijgen van de marktberichten der granen, daar dit
soms nog al veel te wenschen overlaat; ook omdat men soms
eenvoudig gelieft te plubiceerentot geheime prijzen verkocht.
Het bestuur had hierover geinformeerd bij de Handelsvereeni-
ging en vernomen dat die noteeringen geschieden door eene
commissie van 6 leden; 3 commissarissen en 3 handelaars. De
een heeft belang bij een lage noteering, de ander bij hooge, en
om het nu in balans te houden, daarom is die commissie aldus
samengesteld. Er is moeilijk verder verbelering in te brengen
het eenige zou zijn dat de boer lid werd van de Handelsver-
