J. Lottgering.
VOOR ZANDVOORT ENAERDENHOUT
No. 30
ZONDAG 22 NOVEMBER 1914
3de Jaargang.
Allerheiligen.
DE ZONDAGSBODE
VERSCHIJNT ELKEN ZATERDAG
Abonnementsprijs
Per Jaargang voor Zandvoort 1.50
buiten (franco) 2-50
Afzonderlijke nummers005
REDACTIE:
G. POSTHUMUS MEYJES - Zandvoort.
Jhr. Dr. M. F. van LENNEP - Aerdenhout.
Adres voor de Administratie
P. SA AF, Burgemeester Engelbertsstr. 9-13
Zandvoort - Telefoon No. 27
Advertentiën 1—5 regels0.55
Elke regel meer0 10
Dienstaanbiedingen 1—5 regels 0.35
Elke regel meer006
Bij abonnement extra korting
Zondag 22 November 1914, Ned. Herv. Gemeente:
v. m. 10 uur: Ds. C. POSTHUMUS MEYJES.
Alle de heiligen groeten U.
Filipp. IV vs. 22a.
III.
Nu onderscheidt Rome de vereering en aanroeping harer
heiligen zeer bepaald van de aanbidding, welke alleen aan
God toekomt. Evenwel is deze onderscheiding zuiver theo
retisch. In de practijk bestaat het verschil niet. Met het
volste recht mogen wij volhouden dat de Roomschen hunne
heiligen niet enkel vereeren en aanroepen, maar wel degelijk
aanbidden. Dit geldt inzonderheid van de allerheiligste
maagd Maria, wier bijzondere vereering door Rome is ge
grond op deze drie overwegingen: 1°. dat zij de moeder
Gods is en ook ónze moeder; 2". dat zij alle heiligen en
engelen in genaden en heiligheid verre overtreften 3". dat
zij door haar voorspraak alles van God kan verkrijgen
Maria is evenwel niet alleen de eerste onder al de heiligen.
Feitelijk is zij godinmiddelaarster bij Den Middelaar. De
geloovige Roomsche wendt zich dagelijks tot haar in zijn
„Ave Maria!" wees gegroet, Maria! en bidt in een zijner
kerkgebeden, de z.g.n. Lauretanische liturgie: „O gij door
luchtige en gebenedeide Maagd, onze Vrouwe, onze Midde-
laresse, onze Voorspraak, verzoen ons met uwen Zoon!"
Maar hoe is deze heiligen-vereering toch ontstaan? Zie,
in den beginne sloot zij zich aan bij 's menschen aan
geboren behoefte om de nagedachtenis van geliefde dooden
in eere te houden. De term „Sanctus", heilig, werd in het
bijzonder op de martelaren toegepast, wier vereering in de
eerste drie eeuwen, tijdens de christenvervolgingen, een
gedachtenisviering was dergenen die hun geloof met hun
bloed bezegelden, zoowel tot stichting dienende als prik
kelend tot navolging van hun voorbeeld. Na de vervolgingen,
toen de martelaars-kerk Staatskerk was geworden, werd de
naam „Sanctus" ook gegeven aan hen, die zich, zonder
het martelaarschap te hebben ondergaan, door hun vroomheid
en goede werken buitengewone verdiensten hadden ver
worven. Men ging tot de heiligen bidden, men riep hun
bescherming en voorspraak in. Ook de begrafenis in de
nabijheid der martelaarsgraven was zeer gezocht. Vandaar
de uitdrukking voor begraven: „neergelegd bij de heiligen".
Eindelijk werd op de Synode te Nicea in 787 besloten dat
men de beelden der heiligen en hun reliquieën mocht ver
eeren onder de teekenen van buigen, knielen en kussen.
Maar is die aanroeping en vereering dan niet in strijd met
de vereering Gods? In den z.g.n. Romeinschen Catechismus,
een overzicht der kerkleer ten gebruike der lagere geeste
lijkheid, op last van paus Pius V vervaardigd en gegrond
op. de besluiten van het Concilie van Trente, wordt deze
vraag ontkennend beantwoord, op grond van deze eigen
aardige redeneering: dat immers ook een Koning, die te
recht verlangt dat aan geen ander in zijn gebied vorstelijke
eer bewezen wordt, dan aan hemzelven, er geen bezwaar
tegen heeft dat men zijnen overheidspersonen de hun toe
komende eer niet onthoudt.
En wat nu betreft het heilzame der heiligen-vereering,
Rome zegt dat God hen tot Zijne dienafén heeft verkoren
en Zich van hun hulp bedient niet alleen tot bestuur Zijner
Kerk, maar ook van de overige dingen en dat de geloovigen
door hun toedoen dagelijks uit de grootste lichaams- en
zielsgevaren worden gered. De heiligen storten hunne ge
beden uit voor de menschen, naar mate van de taak hun
opgedragen. Zij beschermen de aan hun verzorging toe-
betrouwde zielen. Zij bevorderen de gebeden der berouw
hebbende zondaren en, als men er hen om vraagt, zullen
zij dezen de vergiffenis hunner zonden doen verwerven en
hen Gods gunst doen verkrijgen. Hun inmenging is allerminst
overbodig, daar God vele dingen toestaat alleen door hun
bemiddeling of voorbede, terwijl hun macht genoegzaam
bevestigd wordt door de wonderen aan de graven der heiligen
en door hun overblijfselen geschied. Nog dient opgemerkt
te worden dat de heiligen-vereering voor de leeken niet
absoluut-verplichtend is gesteld, maar alleen „nuttig en
wenschelijk heet. Ook hier klopt de theorie echter niet met
de practijk. Want in werkelijkheid staat de plicht der
heiligen-vereering voor alle Roomschen wèl vast. Want die
hun dienst, en vooral dien van de onbevlekte maagd en
moeder Gods, Maria, verwaarloost, stelt zijn zieleheil moed
willig in de waagschaal. Daarom zijn dan ook de geestelijken
gehouden om „de geloovigen naarstig te leeren dat de
heiligen, die tegelijk met Christus regeeren, hunne gebeden
voor de menschen Gode aanbieden; en dat het goed en
nuttig is hen ootmoedig aan te roepen".
Is het wonder dat, bij dezen stand van zaken, de Roomsche
Kerk spreekt van het „Hoogfeest" van AllerheiligenIndien
één heilige door zijn voorspraak reeds zooveel vermag, wat
kan men dan niet verwachten als alle heiligen samen hun
gebeden tot God opzenden voor de menschen? Hoe licht
kan bovendien, bij de vereering van zulk een heirleger
beschermgeesten, één enkele over het hoofd worden gezien
en de hem of haar toekomende eer missen
Eén dag in het jaar is aan alle dooden gewijd Allerzielen.
Eén dag worde dan ook afgezonderd om alle heiligen te
zamen aan te roepen
Ververij en Chemische Wasscherij
Gr. Houtstraat 5a
HAARLEM.
Stoomt en verft alle soorten
DAMES- en HEEREN GARDE
ROBE, vlug en onberispelijk.
ZANDVOORT, Telef. 145.
HAARLEM, Tel. 1561 en 771.
