VOOR ZANDVOORT ENAERDENHOUT
No. 43 ZONDAG 28 FEBRUARI 1915 3de Jaargang.
De GoëL
in.
cn
VERSCHIJNT ELKEN ZATERDAG
Abonnementsprijs
Per Jaargang voor Zandvoort 1.50
buiten (franco) 2.50
Afzonderlijke nummers0 05
REDACTIE:
G. POSTHUMUS MEYJES - Zandvoort.
Jhr. Dr. M. F. van LENNEP - Aerdenhout.
Adres voor de Administratie
P SAAF, Burgemeester Engelbertsstr. 9-13
Zandvoort - Telefoon No. 27
Advertentiën 1—5 regels0 55
Elke regel meer010
Dienstaanbiedingen 1—5 regels 0.35
Elke regel meer0.06
Bij abonnement extra korting
Zondag 28 Februari 1915, Ned. Herv. Gemeente, v.m 10 uur:
Dr. G. A. VAN DEN BERGH VAN EYSINGA,
Predikant te Santpoort.
Gij zijt de losser.
Ruth. 3 9
De goël lost in de derde plaats het bloed. Wanneer er
een doodslag in Israël begaan was, rustte op den naasten
bloedverwant van den verslagene de plicht om den moor
denaar te dooden; hij was dan de bloed-wreker bloedgoël).
Deze gewoonte vinden wij in vele oostersche en andere
minbeschaafde landen terug, waar de beleedigde partij niet
tot de justitie de toevlucht neemt, maar zichzelf recht ver
schaft. Door de instelling van de vrijsteden drie aan
iedere zijde van den Jordaan werd dit euvel eenigszins
verzacht. De doodslager toch mocht naar een dier vrijsteden
vluchten, waar hij veilig was voor de wraak van den bloed
goël, totdat de oudsten der stad, die tevens rechters waren,
de zaak verder hadden onderzocht. Bleek hel dan. dat de
doodslag het gevolg was van onvoorzichtigheid of van een
noodlottig toeval, dan mocht de doodslager niet aan den
bloedwreker worden overgeleverd hij bleef dan in de vrijstad
tot den dood van den toenmaligen hoogepriester, waarna
hij zich overal ter woon mocht vestigen, zonder vrees van
nog om den doodslag te worden lastig gevallen bleek het
echter een moord met voorbedachten rade te zijn, dan
leverden de oudsten hem aan den bloedwreker uit, die hem
doodde, tenzij hij zich, zooals nogal eens voorkwam, met
een hooge geldsom als schadeloosstelling voor de familie
des verslagenen tevreden stelde.
Wij lezen nu en dan in de Schrift, dat God zelf als Goëi
de partij des verdrukten neemt en als zoodanig erkend wil
worden, bijv. (Exod. 22 22 24)„Gij zult geen weduwe
noch wees beleedigen. Indien gij ze eenigszins beleedigt,
en indien zij eenigszins tot Mij roepen, Ik zal hun geroep
zekerlijk verhooren en mijn toorn zal ontsteken, en Ik zal
ulieden met het zwaard dooden, en uwe vrouwen zullen
weduwen en uwe kinderen weezen worden Ook
(Spreuken 23 10. 11): „Zet de oude palen (grenspalen)
niet terug en kom op de akkers der weezen nietwant
hun Goël is sterk, die zal hun twistzaak tegen u twisten
In de geschiedenis van Israël vinden wij menig voorbeeld,
dat werkelijk die bloedwraak werd toegepast. Zoo, waar
Gideon Zebah en Zalmunah, de Koningen der Midianieten
doodt, om den moord door dezen aan zijn broeders begaan
(Richt- 8 1821 Zoo, waar Joab Abner vermoordt, omdat
deze Asaël, Joabs broeder had verslagen, hoewel dit in een
eerlijken krijg geschied was. (2 Sam. 3 27). Zoo ook in
het verhaal dat de wijze vrouw uit Tekoa aan David doet.
Zij komt tot den Koning en zegt: „Zekerlijk, ik ben een
weduwvrouw en mijn man is gestorven. Nu had uw dienst
maagd twee zonen, en deze twistten in het veld en er
was geen scheidsman tusschen hen; zoo versloeg de een
den ander en doodde hem. En zie, het gansche geslacht is
opgestaan tegen uw dienstmaagd en zij hebben gezegd
Geef dien hier, die zijn broeder verslagen heeft, dat wij
hem voor de ziel zijns broeders, dien hij doodgeslagen heeft,
dooden en ook den erfgenaam verdelgen; alzoo zullen
zij mijn kool, die mij nog overgebleven is, uitdooven, zoo
dat zij mijn man geen naam noch oververblijfsel laten op
den aardbodem'-. Zij smeekt dan den Koning last te geven
dat men haar zoon spare, hetgeen David belooft. Deze
voorbeelden zouden gemakkelijk vermeerderd kunnen worden.
Weder passen wij deze zaak van den bloed-goël op
Christus toe. Wat vinden wij dan?
Adam en zijn gansche geslacht zijn gedood door den
Satan, den menschenmoordenaar van den beginne, gelijk
onze Heiland hem noemt. Immers, aan Eva voorspiegelende
dat zij als God zou worden indien zij van de verboden
vrucht at, sleept hij haar en Adam met hun gansche nage
slacht in den dood, als de bezoldiging der zonde, den dood
in zijn diepste beteekenis als scheiding van God, die het
Leven is, den dood, niet alleen naar het lichaam, maar
bovenal naar de ziel. Onder Adams kinderen kon er nooit
een opstaan, machtig om als bloed-goël den moord te wreken.
Zij allen toch hebben evenzeer gezondigd en zijn er is
geen onderscheid dood in de zonde en misdaden.
Jezus komt, de tweede Adam, van diens maagschap, onze
broeder, en als bloed-goël bindt hij den strijd met den
Satan aan, overwint en doodt hem, hoewel ten koste van
zijn eigen leven. Van dien toekomstigen strijd wordt reeds
in de paradijsbelofte voorspeld, dat het zaad der vrouw
den kop der slang zou vermorzelen, en dp apostel spreekt
van Jezus als dengene, die door den dood te niet deed.
dien die het geweld (de macht) des doods had, dat is den
duivel. (Hebr. 2 14).
Hiermede echter houdt het werk van onzen Goëi niet
op. Niet slechts doodt hij den moordenaar, maar wat
geen aardsche goël doen kon hij geeft het leven, ja het
eeuwige leven weder aan het door de zonde vermoorde
menschengeslacht. „En u heeft hij levend gemaakt", roept
Paulus uit „daar gij dood waart door de misdaden en de
zonden(Efeze 2 I).
Eere zij onzen Goël
V. L.
W. GERTENBACH - Van Ostadestraat 13 - Telef. 145
Depót van de STOOMVERVER1J en CHEMISCHE WASSCHERIJ
LOTTGERING, Groote Houtstraat 5a, Haarlem - Telef. 1561 en 771
Stoomt en verft alle soorten Dames- en Heeren-Garderobe ving nn onberispelijk.
Speciale inrichting voor het stoomen van Deknns, Bedden en Matrassen.
