JOUKE BROER SCHUIL
... Toch kwam de tijding van het overlijden van Schuil op
24 oktober 1960 voor zijn zeer talrijke vrienden als een schok.
Schuil was niet meer en dat werd door velen, niet alleen in
Haarlem maar ook ver
Geboren te Utrecht als dochter van den componist
Richard Hol ontving Mevrouw Schuil haar opleiding
bij Bertha Zeegers Veeckens, vestigde zich als jong
meisje van 25 jaar in Deventer en gaf daar toen ... . Schuil, als een groot gemis werd ge
voeld.
In die jaren vereenzaamt Jan Willem steeds meer. 'Hij gaat hoog in het
oude huis schuil, temidden van zijn boeken en papieren'.'^ Ook zijn
gezondheid laat vanaf 1912 te wensen over. De brieven van
Jhr. A. W. G. van Riemsdijk door F. Primo 19
Jan Cornelis Peereboom door J. B. Schuil 25
Jacobus van Looy door Prof. Dr. P. H. van Moer
kerken 30
MEVROUW A. J. SCHUIL—HOL
... Door toevallige omstandigheden kwam ik eenigen
tijd na het overlijden van mevrouw Schuil met de
meeste van haar laatste leerlingen nog eens in aan
raking; zij waren toen allen nog zoekende naar een
De enige namen die geregeld onder hun stukken verschenen waren die
van medewerkers zoals Karei de Jong en J.B. Schuil. De Jong was de
muziekcriticus, nogal eens vinnig begreep ik uit wat kenners in ... de fami
lie zeiden; ik kon dat niet beoordelen, de muziekkritiek ging aan mij
voorbij. Schuil de toneelcriticus was een beminnelijker man, geloof ik; zo
zag hij er ook uit, en ik hoorde dat hij het
Zoo zijn er duizende staaltjes op te noemen van
de helderheid, van de overgave en van de warmte
waarmee mevrouw Schuil de kunst diende, maar
tevens de menschheid.
was
met elk blijk daarvan, was schuil gegaan achter een masker
van geslotenheid, die soms grensde aan hooghartigheid. Haar
hevig lijden, zo dapper gedragen, kon niet worden verzacht;
moge de vriendschap
G. J. van Gasteren, door J. B. Schuil32
aan de
kap uitgevoerd; het hoofdgebouw ging als gevolg hier
van geruime tijd volledig schuil achter de steigers.
Het Hofje van Oorschot (Kruisstraat) verkeert nu nog in
alle rust, maar de
Velen zijn zijn vrienden geweest. Zij weten dat onder zijn
dominerend optreden een gevoelig mens schuil ging, die
aan hun leven een extra dimensie heeft toegevoegd. De
straten van zijn geliefd
De voorgevel aan de Marktzijde van dit complex is dit
jaar geheel schuil gegaan achter steigers, die aannemer
Holleman ten behoeve van de restauratiewerkzaamhe
den had geplaatst. Gezien de slechte
voortref
felijke wijze belichtte mevrouw Veldman de symboliek
die achter ieder detail van de prenten schuil ging.
Als vervolg op haar lezing spraken op 17 november de
heren Groenveld en Temminck over de
In 1974 werden er door een Engelse filmmaatschappij in Haarlem
opnamen gemaakt voor de verfilming van het boek ,,De Schuil
plaats". Doch het huis en de omgeving waren niet zo geschikt
voor het witte
Mevrouw A. J. Schuil-Hol, door Mevrouw E. E.
gemakkelijk in de omgang. Zijn scherpe
intellect ging schuil achter zijn rustige blijmoedigheid en zijn
altijd vriendelijke humor. Hij was en dat zeker niet in de
laatste plaats een voortreffelijk en zorgzaam
kleine jongens en meisjes
hem een kus brengen. Vestdijk was een kleine, stevig
gebouwde man met vriendelijke, lachende oogen, die
schuil gingen achter een lichtblauwen bril. Op koude
dagen kregen wij een
in zijn herinne
ring bewaren. Wie hem beter kende, wist maar al
te goed, hoe een groot verantwoordelijkheidsbesef en
moeizaam verworven levenswijsheid daaronder schuil
gingen. Op het eerste gezicht een
Bomans, J.B. Schuil, Michel van der Plas en Harry Mulisch. Dit
materiaal zal worden overgedragen aan de Archiefdienst voor
Kennemerland.
Het nieuwe gebouw gaat gedeeltelijk schuil achter enkele te
sparen gevels. Die zijn echter niet meer elk zoals voorheen het
eigen gezicht van een individueel huis. Wanneer er vroeger
vernieuwingen
Aan de oostzijde van het Spaarne waren drie van zulke schuil-
kerkjes. Een ervan, de St. Dominicus, was gevestigd in de bier
brouwerij „De Drie Klaveren" aan het Spaarne nabij de Lange-
brug. Door
In dit artikel zijn groei en bloei van St. Jan de Deo bijna
op de voet gevolgd. Vele broederlijke top-figuren (schuil
gaande achter vaak geheimzinnige heiligennamen) zijn
uiteraard gememoreerd moeten
1In de Stadsschouwburg wordt een door Kees Verwey ge
schilderd portret van de heer J. B. Schuil, onthuld ter
herinnering aan het feit, dat deze veertig jaar geleden het
initiatief nam tot het geven
romans haar voornaamste werk gebleven.
Tijdens de eerste Wereldoorlog verving ze J. B. Schuil als
toneelcriticus aan Haarlems Dagblad, wat ze een interessante
en drukke werkkring erbij vond.
20. De heer J. B. Schuil, vroeger toneelcriticus, viert zijn
vijf en zeventigste verjaardag.
20. De heer T- B. Schuil, oud-toneelmedewerker van Haar
lems Dagblad, 80 jaar.
. C.
Pijnacker Hordijk, den oud-notaris M. J. Beets,
den oud-administrateur ter gemeente secretarie P.
Kalbfleisch, Mr. Joh. Enschedé, den arts M. Jessu-
run, Mevrouw A. J. Schuil-Hol, de bekende zang
Arbeidersbeweging in het Bisdom
Haarlem, afd. Haarlem, voor de restauratie van het pand
Smedestraat 23 (eens het woonhuis van Burgemeester Iordens)
Deze eenvoudige en waardige gevel ging schuil onder een
onooglijke
Bevrijders van
Professor van Moerkerken; de schets ,,Het troostend
verleden" van Maurits Esser, verder de niet-Haar-
lemsche schrijvers J. Dijk en Jacob van Lennep,
de jongensboeken van J. B. Schuil, Jan Feith
Serieus werken, de smaak voor muziek leiden, de
techniek beheerschen, en bovendien het juiste begrip
voor klank en woord bijbrengen, daarin ontplooide
mevrouw Schuil zich het allerbest.
, en waarachter het hoge met eikels op de
hoeken bekroonde schilddak ten dele schuil gaat. In de
balustrade zijn boogvormige dakvensters opgenomen,
die eveneens moeten dienen om de flankerende vleugels
Krijthe liet zich weer niet onbetuigd. In een artikel dat
twee maal zo lang was als de kritiek van Aletta Jacobs
schreef hij te weten wie achter de letters A.H.J. schuil
ging, ja hij had inmiddels
wooneenheden schuil en twee
kantoren.
Gedurende maanden is de Waag schuil gegaan achter een
steiger, die een tweeledig doel had, nl. onderzoek van de
gevel in verband met een in voorbereiding zijnd restauratie-
historicus de betekenis van dat tapijt heb
ben gekend. Misschien doordat het onder de festoenen
schuil ging? Of juist omdat voor hem dit 'Theatrum van
Damiaten' vanzelfsprekend was? Volgens zijn beschrijving
dene in meer dan twintig talen uitgebracht zijn. The
Hiding-place, in Nederland verschenen als De Schuil
plaats, is wel het bekendste. Het is ook verfilmd met
uiteraard vele opnamen in Haarlem. De
leder mens is uniek. Nooit was ik daarvan zo doordron
gen als na een bezoek aan Tjaard de Haan. Achter de
metershoge bereklauw en springbalsemien ging zijn
Wassenaarse woning aan de Kerklaan schuil
De oorsprong van de genoemde (schuil-) kerk ligt in de
zeventiende eeuw toen hier op heimelijke wijze gekerkt
moest worden en rond deze kerk een aantal 'geestelijke
maagden' in afzonderlijke huisjes
hij zich maandenlang
achter zijn vaders orgel in de Grote Kerk schuil kunnen
houden; in de nachtelijke uren exploreerde hij er met
een knijpkat de kerk tot in zijn uiterste hoeken onder de
kap: zo was
Het gedeelte boven het etalageraam gaat schuil achter een ontsierende bak
van het rolluik en het zonnescherm. Aan dat laatste werd wat gedaan tij
dens het recente herstel van het pand en het wijzigen
afkomstig zijn uit de voormalige oud-katholieke schuil
kerk St. Anna en Maria.4' Deze kerk was in 1723 gesticht na de
afscheiding van de oud-katholieken van de rooms-katholieke moe
derkerk in een voormalige
bewonderenswaardige opgewektheid en inzet
schuil ging. Tegenwerking en onterechte kritiek hebben
steeds een averechts effect op hem gehad; met extra energie
ging hij voort op de weg die naar zijn mening de juiste was
één dag, 5°> wanneer er in het schuil-
kerkje van het begijnhof katholieke huwelijken moesten
worden ingezegend. De Grebbers huis op het begijnhof
diende bij tijd en wijle als pied-a-terre voor
mooie namen aan te geven. Zo is achter woorden als
Bezuinigingen in 1774 bestedingsbeperking, prioriteitenstelling of heroriënta
tie steeds het woord bezuiniging schuil gegaan. In
Haarlemse kringen
stil te staan. Achter de eenvoudige 18de-eeuwse
lijstgevel gaat een huis schuil uit 1595. In oude glorie staat het
afgebeeld op een tekening van de Grote Houtstraat, in 1769
door Cornelis van Noorde
Achter de twaalf trapgevels gaan vijf eengezinswoningen en veer
tien kleinere wooneenheden schuil. Aan de sinds 1930 bestaande
schijnvertoning van loze gevels is daarmede een einde gekomen.
Gesteld
de geblokte pilasters van de gevel
steen met de gouden leeuw. Hiermee wordt het vermoeden versterkt dat
het huis oorspronkelijk schuil ging achter een imposante, laat-zestiende,
vroeg
niet op straat mochten vertoeven). De sd was
woedend en voelde zich vernederd, omdat ze de schuil
plaats niet hadden ontdekt, en omdat de onderduikers
waren ontkomen, terwijl zij op 'grijpbare afstand