Onlangs kreeg ik via Ted Dobson, free-lance journalist
en fotograaf in Haarlem, een dossier ter inzage, afkom
stig van Adriaan Stoop, aan het begin van de 20e eeuw
bewoner van huize De Rijp te ... Bloemendaal, inzake een
schenking door Stoop en Julius C. Bunge aan de ge
meente Haarlem van het z.g. paleisorgel, het orgel uit
het Paleis voor Volksvlijt in Amsterdam. Dobson had het
dossier enkele jaren
wethou
dersverkiezingen met als gevolg dat een en ander werd
uitgesteld tot begin 1920. Bunge en Stoop besloten dit
nog af te wachten, maar Bunge schreef 27 november
1919 aan Stoop - de correspondentie was ... en bleef ove
rigens formeel: 'geachte heer Stoop' en 'zeer geachte
heer Bunge' - dat hij zich afvroeg 'of het niet misschien
zaak is om het orgel aan het Concertgebouw Amster
dam ten geschenke aan te
Bunge en Stoop ten
stadhuize
... Op 19 juli 1921 togen Bunge en Stoop ten stadhuize, op
uitnodiging van B. en W. Kort ervoor had Stoop Bunge
nog ongerust gevraagd 'Hoe staat het met uwe plannen
van eene verhuizing naar Zwitserland
sing van het orgel. Stoop berichtte dit aan Bunge op 30
... Op 9 juni 1923 kreeg Stoop bezoek van George Robert
en in 1898, een jaar nadat Stoop in Bloemendaal de villa
De Rijp van de weduwe Von Hemert aankocht, in Bloe
mendaal een zoon. Inmiddels was Stoop min of meer in
ruste, veertig jaar oud, en beheerder ... Haarlem werd de naam
Stoop een begrip. Enkele jaren geleden heb ik al eens
beschreven hoe Stoop, zonder het zelf te weten, de
voornaamste schenker was van de nieuwe toren die in
1914 op het Haarlemse
Bezoek aan het Paieis Op 12 juli brachten Stoop en Robert een bezoek aan het
voor Volksvlijt Paleis voor Volksvlijt. Stoop tekende na dit bezoek aan:
... uitvoerige beschrij
ving besluit Stoop enthousiast: 'Met zulk een orgel kan
men een heel orkest weergeven'.
1915 een bezoek bracht aan Adriaan Stoop op De Rijp.
Met de volgende aantekening van Stoop over dit bezoek
opent het dossier over de orgelschenking:
gel, op 14 oktober 1924, negen jaar na de eerste bespre
kingen! Stoop was evenals Bunge verhinderd aanwezig
te zijn. De Oprechte Haarlemsche Courant schreef er de
volgende dag onder meer over: 'Er ... door vrijgevigheid
en voorbeeldige gemeenschapszin onze stad verrijkt
hebben met dit kostbare instrument'. De dankbaarheid
aan de heren Stoop en Bunge, zal, aldus de burgemees
ter 'niet tanen, maar
Uit deze cijfers blijkt duidelijk dat de heer Adriaan Stoop, vde
gefortuneerde bewoner van villa De Rijp te Bloemendaal, de gro
te financiële stoot voor deze herbouw heeft gegeven. Dit geschied
de ... door bemiddeling van het bestuurslid E.A. von Saher die op 14
september 1909 schriftelijk de heer Stoop om een bijdrage had
verzocht. Op 15 september berichtte Stoop zijn „sympathie te
betoonen" met een bijdrage van 5.000,mits „te samen met
mijne bijdrage de noodig geoordeelde 20 mille kunnen gevonden
worden". Von Saher ... had Stoop dus een eerder in 1909 begroot
bedrag van 20.000,genoemd! Groot moet de ontsteltenis van
het bestuur geweest zijn toen de heer Stoop op 12 november 1911
als antwoord op een verzoekje het
Ongeveer tegelijkertijd (5 juli 1919) bracht gemeentese
cretaris mr. dr. J. Wytema, tezamen met Louis Robert,
een bezoek aan De Rijp om Stoop vast te danken voor
zijn komende schenking. Wytema deelde ... Wytema verzocht Stoop en Bunge schriftelijk de schen
king te willen vastleggen. Dit geschiedde in een geza
menlijke brief waarin de firma S. Adema te Amsterdam
werd aanbevolen voor de restauratie en
te houden: als men het orgel heeft dan is Haarlem wel
moreel gedwongen om de rest bijeen te brengen'. En
passant noteert Stoop nog andere informatie die uit dit,
waarschijnlijk eerste contact tussen ... Reparatiekosten Op 29 mei telefoneerde Louis Robert met Stoop. Het
Pannekoekenhuisje. In Maart 1901 koopt de Heer Stoop
van de N.V. Bloemendaalsche Exploitatie-Maatschappij, geves
tigd te Haarlem, de opvolgster van de N.V. De Toekomst, die
het buiten Hartelust volkomen heeft ... Op 14 April 1934 overleed op De Rijp Mevrouw W. B.
Stoop—Van Deventer. Op 7 September van het daarop volgen
de jaar stierf er de Heer Stoop, een man aan wie Bloemen-
daal veel te danken heeft. De
'Indien de heeren Stoop en Bunge werkelijk voor de
belangen der toonkunst in Haarlem iets wenschen te
doen, welnu dan zou de voorkeur verdienen indien ge
noemde heeren een 5.000,- per jaar voorlopig ... Inmiddels was Peereboom met Stoop gaan praten. 'In
de schaduw van het geboomte in den prachtigen tuin
van De Rijp hebben wij over deze zaak van gedachten
gewisseld schrijft Peereboom in Haarlems
Olmenhorst in de Haarlemmermeer over uit de boedel van zijn vader
Stephanus. Hier zou Willy in 1906 zijn huwelijk beginnen met Anne
Marie Stoop. Zij was de oudste dochter van de succesvolle ... mijningenieur
Adriaan Stoop. Het feit dat schoonvader Stoop keer op keer kon en wilde
bijspringen als het gezin en de zaken van De Clercq dat nodig hadden,
bracht veel gemak, maar ook veel spanningen. Henriëtte
Het laatste stuk in dit dossier is een uitnodiging van B.
en W. van Haarlem aan Stoop om met zijn familie aan
wezig te willen zijn bij de ingebruikneming van het or-
De Haarlemse molens genieten helaas maar weinig bekendheid.
In 1973 bestaat molen De Stoop waarschijnlijk 400 jaar. Onder
zoekingen hebben uitgewezen dat de molen waarschijnlijk tijdens
het beleg van
Waar op aanstonds een boutjes wever
riep: ik wed om een stoop Jannever,
Dat het de nieuwe klockjes zijn,
bosman, l. en j.g. bosman-van der stoop. Een portret van meester-tim-
merman Jan van der Stoop door Wybrand Hendriks.
t Mr A. Stoop te 's-Gravenhage, mede-eigenaar van
Stoop's Bad.
van de concertzaal die het meeste profijt zou gaan krij
gen van een goed orgel, bij monde van haar voorzitter
J.C. Tadema een schrijven aan Stoop om hem hun 'op
rechte hulde' te betuigen met dit ... initiatief. Stoop rea
geerde met de mededeling dat ook Bunge voor 50% in
deze hulde betrokken behoorde te worden. Daarmee
liep het jaar 1918 ten einde. Het orgel lag in Haarlem
opgeslagen. Geld voor verbouwing
voorstel van Reinalda, om de beslissing
uit te stellen, aangenomen met 16 tegen 15 stemmen!
B. en W. berichtten deze uitslag aan Stoop en Bunge en
vroegen of dezen er bezwaar tegen hadden de beslis
sing tot ... voorjaar 1923 aan te houden. Stoop had geen
bezwaar, Bunge vroeg zich echter af 'of van dit uitstel
(ennemerland) op deze twee molens was
het voor de gemeente mogelijk om het onderhoudsgeld van
1993 aan de Stoop en de Vijfhuis te besteden.
... Hopelijk is het mogelijk ook de komende jaren in nauwe
samenwerking met de smzk de uitdaging aan te gaan om de
Stoop en de Vijfhuis in dezelfde conditie brengen als de
Eenhoorn en de Hommel, zodat
, genaamd 'de Rijp' met huis, koetshuis,
stal, serre, aanleg tot vermaak, koepel, moestuin, bosch en
ei ven aan de Heer Adriaan Stoop, oud-mijningenieur, grond
legger en directeur der Dordtsche ... Petroleummaatschappij, wo
nende te Hilversum. Met deze eigendomsovergang brak voor
De Rijp een periode van hernieuwde bloei aan. Zomer en
winter werd het huis door de familie Stoop bewoond. Aan de
tuinbaaswoning werd een
In Haarlem-Noord aan de Heussensstraat staat Haarlems' zeld
zaamste molen: wipwatermolen De Stoop. Dit is een hoge ge-
potdeksel de houten molen met stalen scheprad. De molen is
waarschijnlijk ... tijdens het beleg van Haarlem gebouwd. De Stoop
is zeer zeldzaam omdat er nog maar twee wipwatermolens in
Noord-Holland te vinden zijn.
opslaan. Hal
verwege de 17de eeuw was er een bekende gezegde: 'Mijn hoofd houdt
net een stoop, mijn buik een hele toelast'. Hier zal wel van enige op
schepperij sprake zijn geweest.
Ons
Bloemendaal en publiceerde hierin diverse artikelen over lokale
geschiedenisonderwerpen. In 1994 verscheen een biografie Leven en
laten Leven) van Ir. Adriaan Stoop (1856-1935) van haar hand.
keren
de kuur in het Jod- und Schwefelbad Wiessee, opgericht door Adriaan
Stoop, de schoonvader van Wil. En eindelijk kwam het er ook nog eens
boon, RON en han veelders (red.). Jubileumboek nva/hhc 1900-2000.
De geschiedenis van hvgb, Zwemclub Haarlem, nva, hhc en nva/hhc
van Houtvaart via Stoop's Bad naar De Planeet. - Haarlem 2000 - 64 p.
voorgrond boomstammen, die MOLEN DE STOOP: deZe molen ls regelmatig het doelwit
Molen „De Stoop" gerestaureerd, Peter Hammann 200
Eerder schreef ik over molens: 'Molen De Stoop gerestaureerd' in Jaarboek
Haerlem 1971, 'Haarlemse molens', Jaarboek Haerlem 1972, 'Molen De Santhaes',
Jaarboek Haerlem 1973.
2 Bij het Kennemerlyceum aan het Adriaan Stoop
plein (Overveen) wordt een nieuwe vleugel in ge
bruik genomen.
Het voormalige Stoop's Bad te Overveen wordt door brand ge
teisterd, het vuur blijkt aangestoken.
Heussensstraat ongnrd., molen
De Stoop.
wipmolen De Stoop: Molen van de voormalige
Schoterveenpolder. Bouwjaar omstreeks 1600 of tij
dens het beleg van Haarlem 1572-1573. Vlucht: 20.60
meter; open stalen scheprad; zwart geteerd; gepotdek
gebouwd. Later woonde hier familie Stoop. Voor de
bouw van het bejaardenoord 'De Rijp' werd de villa in
i960 afgebroken. Alleen de ijskelder aan de Mollaan is
blijven bestaan. Op 30 april 1894 kocht
Een biografie van Ir. Adriaan Stoop (1856-1935), Haarlem (Schuyt
7 De Bloemendaalse gemeenteraad besluit Stoop's Bad te
Overveen aan te kopen voor 1.150.000,-. Achter het bad
zal woningbouw gepleegd worden, het gebouw zelf wordt
doorverkocht aan een
Adr. Stoop, Bloemendaal, villa De Rijp
„Goed," zeide daarop Verpoorten, „dan zal ik
als 't niet waar is, een vaatje van 4 stoop verbeuren".
17. Stoop's bad te Overveen en het Sportfondsenbad worden
gesloten.
2. Ter hoogte van Stoop's Bad heeft een botsing plaats
tusschen een personentrein, komende uit Haarlem, en
een goederentrein, komende uit IJmuiden. Eén reiziger
wordt zwaar- en 20 worden licht
(hoenderen, zwanen of konijnen) op Zondag vóór
Vastenavond, waarbij 5 stoop wijn, malvezij of Rijn-
sche wijn, en een brood van 1 duit; biervoor moest
men bij alle maaltijden voor hun zielen bidden.
De heer J. W. Kramer, particulier secretaris en rent
meester, 60 jaar werkzaam bij de familie Stoop te
Bloemendaal.
23. j* Mevrouw A. M^. de Clergq_-Stoop, bestuurslid van het
Open Religieus gemeenschap.
crediet van 13.065,- beschikbaar voor
schoolzwemmen voor leerlingen van de vijfde en zesde
klas in het Sportfondsenbad en in Stoop's Bad.
Molen „De Stoop"
aan de Heussensstraat
te Haarlem-Noord
onderdelen beke
ken, 'die zich thans op het terrein van Stoop's Bad te Overveen bevinden'.
De conclusie, die door het College wordt overgenomen, is duidelijk en
hard: 'Daarbij is gebleken, dat bij herstel